Κόψε, φρέναρε, σταμάτα
Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο, αλλά είναι συνηθισμένο. Ακόμα και άνθρωποι που οδηγούν χρόνια δίτροχα μπορεί να μην γνωρίζουν πόσο εξαιρετικά σημαντικό είναι το φρενάρισμα. Απόδειξη; Κανείς δεν ασχολείται μαζί του παρά μόνο όταν το χρειάζεται, δηλαδή μέσα στο δρόμο. Kείμενο: Βασίλης Αντζουλάτος, Φωτογραφίες: Μιχάλης Λαζαρίδης
Δηλαδή τι πρέπει να κάνει κάποιος για να δείξει ότι σέβεται το φρενάρισμα; Μα να το εξασκεί συχνά και πέρα από την καθημερινή του μετακίνηση. Να προπονείται και έτσι να βελτιώνεται. Τρελό δεν ακούγεται; Και όμως μόνο έτσι μπορεί να δει κάποιος τις αποστάσεις ακινητοποίησής του να μειώνονται και η κίνησή του στο δρόμο να γίνεται ασφαλέστερη.
Προπόνηση… και λίγη προπόνηση ακόμα θα βελτιώσει τις ικανότητές μας
Βελτίωση χωρίς εξάσκηση δεν υπάρχει. Εξάσκηση χωρίς επανάληψη, επίσης δεν υπάρχει. Οι επανάλαμβανόμενες ασκήσεις χωρίς πλάνο δράσης από την άλλη δεν νοείται εξάσκηση. Τι κάνουμε λοιπόν;
Κατ’ αρχήν βρίσκουμε έναν άδειο χώρο, όπως για παράδειγμα ένα πάρκινγκ σουπερμάρκετ με καλή άσφαλτο, με όσο το δυνατόν λιγότερα εμπόδια (πεζοδρόμια, κολώνες, κολωνάκια) και φυσικά χωρίς κίνηση και απόσπαση προσοχής. Άρα προτιμάμε να κάνουμε προπόνηση τις Κυριακές ή γενικά ώρες που το πάρκινγκ είναι άδειο.
Aφού βεβαιωθούμε πρώτα ότι η άσφαλτος είναι καθαρή από χώματα, πέτρες, ξύλα, σκουπίδια και λοιπά, ορίζουμε μια διαδρομή με κώνους (τους οποίους προμηθευόμαστε πολύ φθηνά είτε από παιχνιδάδικα, είτε από αθλητικά είδη). Στην πιο απλή άσκηση βάζουμε ένα σημάδι-κώνο στην εκκίνησή μας και έναν ακόμα στον τερματισμό μας, στο τέλος της ευθείας. Από τη νοητή γραμμή εκκίνησης ξεκινάμε γρήγορα και πριν τη δεύτερη γραμμή τερματισμού αρχίζουμε να πατάμε φρένο.
Στο πέρασμα του χρόνου, όσο αποκτάμε περισσότερη τριβή και εμπειρία με το θέμα της επιβράδυνσης-ακινητοποίησης μπορούμε να περάσουμε και σε άλλες πιο περίπλοκες ασκήσεις-παιχνίδια (όπως για παράδειγμα “οκτάρια”, με κίνηση σε σχήμα 8, σε μετρήσεις καλύτερου φρεναρίσματος (βάζοντας σημάδι εκεί που τελειώνει το φρενάρισμά μας από σταθερή ταχύτητα και προσπαθώντας να το βελτιώσουμε), κ.λπ.
Αν ο χώρος προπόνησης είναι σκονισμένος και η άσφαλτος γλιστράει, τότε η προπόνηση δεν γίνεται στο φρενάρισμα, αλλά στα ανάποδα τιμόνια…
Αρχικά κάνουμε προθέρμανση: πατάμε πολύ μαλακά και προοδευτικά τα φρένα, προετοιμάζοντας τα ίδια τα φρένα μας, τα δάχτυλα και το μυαλό μας έτσι ώστε να περάσουμε αργότερα στις πιο απαιτητικές ασκήσεις.
Ξεκινάμε φρενάροντας με το πίσω φρένο μόνο και μετά συνεχίζουμε να επαναλαμβάνουμε ασκήσεις, πατώντας μόνο με το μπροστινό. Με αυτό τον τρόπο δίνουμε το χρόνο στο μυαλό μας να καταγράψει τα δεδομένα , τα αντικείμενα που πρέπει να τύχουν της προσοχής μας, ένα-ένα αρχικά και μετά – όταν αρχίσουμε να πατάμε και τα δυο φρένα μαζί – το μυαλό να συνδυάσει όλα τα δεδομένα με τον καλύτερο τρόπο.
Το σωστό φρενάρισμα γίνεται και με τα δύο φρένα. Είναι μεγάλο το λάθος των αναβατών που χρησιμοποιούν μόνο το πίσω φρένο, γιατί με αυτόν τον τρόπο πιστεύουν ότι είναι πιο ασφαλείς. Ασφαλείς μπορεί να νομίζουν ότι είναι, αλλά φρενάρισμα δεν νοείται μόνο με πίσω φρένο.
Ο κανόνας λέει ότι το 70% του φρεναρίσματος έρχεται από το μπροστινό μας φρένο και μόλις το… 30% από το πίσω. Αυτό μπορείτε να το διαπιστώσετε και μόνοι σας στην προπόνηση, όταν θα συγκρίνετε μετρώντας την απόσταση φρεναρίσματος πρώτα μόνο με πίσω φρένο και μετά μόνο με το μπροστινό και μετά με τα δύο φρένα μαζί, π.χ. 14 μέτρα μόνο με πίσω, 10 μέτρα μόνο με μπροστινό, 8,5 μέτρα και με τα δύο (φρενάρισμα από ταχύτητα 50 χιλιομέτρων την ώρα).
Το μπροστινό φρένο χρησιμοποιείται όταν οι τροχοί πατούν κάθετα στην άσφαλτο. Αν το σκούτερ είναι υπό κλίση με το πάτημα του μπροστινού φρένου ο τροχός “χάνεται” προς το εξωτερικό της στροφής
Επίσης λανθασμένη είναι η αντίληψη ότι χρησιμοποιώντας μόνο το μπροστινό φρένο πετυχαίνουμε το καλύτερο φρενάρισμα. Θυμάστε τα ποσοστά που λέγαμε παραπάνω, τα 70-30; Άρα αν πατάμε μόνο μπροστινό τι εισπράττουμε; Το 70%. Πράγμα που σημαίνει ότι το υπόλοιπο 30% του πίσω φρένου πάει χαμένο.
Ποια είναι όμως η τεχνική φρεναρίσματος που ακολουθούμε, ειδικά στα σκούτερ. Υπάρχει ένα “κόλπο” που το έχουμε αντιγράψει από ειδικές συνθήκες αγωνιστικής οδήγησης μοτοσυκλετών και λέγεται “επιβολή σταθεροποίησης” και περιγράφεται ως εξής: λίγο πριν πατήσουμε με δύναμη το μπροστινό φρένο, πατάμε μαλακά και σταθερά χωρίς να εξαντλούμε τη διαδρομή της μανέτας το πίσω φρένο. Το πατάμε σαν να “σέρνουμε” τα τακάκια μας πάνω στο δίσκο ή το ταμπούρο και αμέσως μετά πιέζουμε προοδευτικά, προσεκτικά, αλλά και δυνατά το μπροστινό φρένο.
Με την τεχνική φρεναρίσματος “πρώτα λίγο πίσω φρένο – και μετά πολύ μπροστινό” πετυχαίνουμε το εξής αποτέλεσμα: το ομαλό πάτημα του πίσω φρένου σταθεροποιεί, εξισορροπεί το πίσω μέρος του σκούτερ και κάνει τον πίσω τροχό να “πατήσει” στην άσφαλτο, κι έτσι το ισχυρό πάτημα του μπροστινού φρένου δεν κάνει το σκούτερ νευρικό.
Αυτό εξηγείται λόγω του ότι δεν υπάρχει απότομη μεταφορά βάρους στον μπροστινό τροχό, όπως θα συνέβαινε αν πατάγαμε βίαια το μπροστινό φρένο. Με αυτή την τεχνική και οι δυο τροχοί διατηρούν την επαφή τους με την άσφαλτο, άρα παραμένει η σταθερότητα συνόλου σκούτερ-αναβάτη.
Ακόμα και στο δρόμο φροντίζουμε να φρενάρουμε σε “διαδρόμους” ασφάλτου, που προσφέρουν την μεγαλύτερη πρόσφυση
Ένα πολύ σημαντικό σημείο προσοχής είναι ότι – εκτός αν είναι πεπειραμένος ο αναβάτης – ποτέ δεν πατάμε το μπροστινό φρένο όταν το σκούτερ βρίσκεται υπό κλίση σε στροφή. Φροντίζουμε να είναι όρθιο το σκούτερ, με τους τροχούς κάθετα προς το έδαφος και μόνο έτσι επιτελούμε τις ασκήσεις μας.
Με προπόνηση και επανάληψη είναι βέβαιο και εγγυημένο ότι θα πετύχετε φρεναρίσματα που δεν πιστεύατε ότι θα κατορθώνατε πριν από λίγο καιρό, κάνοντας την κυκλοφορία σας στο δρόμο μια διασκεδαστική και ασφαλή υπόθεση.
Το σωστό φρενάρισμα επιτυγχάνεται με το πάτημα και των δύο φρένων
ΑΣΦΑΛΕΣ ΦΡΕΝΑΡΙΣΜΑ ΜΕ ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ
- Για να βελτιωθεί το φρενάρισμα πρέπει να εξασκηθούμε και να εξασκούμαστε συχνά σε αυτό
- Χώρος εξάσκησης νοείται ένας ανοικτός χώρος με καλή άσφαλτο, χωρίς πεζοδρόμια και εμπόδια
- Ένα σετ κώνοι που θα αγοραστούν πολύ φθηνά από ένα κατάστημα αθλητικών ειδών, θα μας βοηθήσει πολύ στο να βάζουμε σημάδια και να κάνουμε ασκήσεις
- Με τη βοήθεια των κώνων μπορούμε να αυτοσχεδιάσουμε κάνοντας ένα σωρό ασκήσεις – όπως παραπάνω βλέπετε στις φωτογραφίες με “οκτάρια” όπου εκεί εξασκούμε το “γκάζι-φρένο” για να κερδίσουμε την αυτοπεποίθησή μας στο πάτημα των φρένων μπροστά-πίσω εναλλάξ
- Πάντοτε – όποτε πηγαίνουμε για προπόνηση – ντυνόμαστε με τον καλύτερο εξοπλισμό μας: κράνος, μπουφάν, γάντια, μποτάκια και αν μπορούμε ένα προστατευτικό πλάτης (“κροκόδειλος” ονομάζεται στην αργκώ)
- Πατάμε και τα δύο φρένα, όταν θέλουμε να πετύχουμε το καλύτερο φρενάρισμα, πρώτα λίγο το πίσω και μετά περισσότερο το μπροστινό φρένο
- Το μεγαλύτερο όφελος κατά το φρενάρισμα έρχεται κατά 70% από το μπροστινό φρένο, που είναι και το σημαντικότερο πάνω στο σκούτερ μας
- Μόνο σε πολύ αργούς ακριβείας ελιγμούς επιτόπου – με έντονα στριψίματα του τιμονιού – χρησιμοποιούμε μόνο το πίσω φρένο. Οπουδήποτε αλλού… μπροστινό, μπροστινό και λίγο ακόμα μπροστινό…
- Αν στη διαδρομή μας έχουμε ευθεία και ακολουθεί στροφή, τότε τελειώνουμε όλο το φρενάρισμα από την ευθεία, καθώς το σκούτερ είναι κάθετα στο δρόμο και μετά αρχίζουμε να γέρνουμε προς την στροφή, αφού προηγουμένως έχουμε ανοίξει το γκάζι
- Το να φρενάρει κάποιος υπό κλίση μέσα στην στροφή είναι “ακροβασία” που ταιριάζει μόνο σε αγωνιστικές και ακραίες καταστάσεις
- Πριν αρχίσουμε να φρενάρουμε επιλέγουμε την καλύτερη λωρίδα ασφάλτου όπου θα πατάνε οι τροχοί μας για να έχουμε την καλύτερη πρόσφυση ελαστικών και δρόμου
