Με τη δύναμη του πλαστικού

 Τα ‘χει αυτά η ιστορία. Υπήρξαν βιομηχανικά προϊόντα που ήταν μπροστά από την εποχή τους. Το κοινό, το καταναλωτικό κοινό τα προσπεράσε αδιάφορα, εμπορική επιτυχία δεν θα απολαύσουν και κάποια στιγμή ένας σκαφτιάς του παρελθόντος τα επαναφέρει παροδικά στο προσκήνιο. Έστω και για λίγο.

Τα σημερινά σκούτερ χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες και υποκατηγορίες, αλλά αυτό δεν ίσχυε 30 χρόνια πριν, που τα σκούτερ άρχιζαν και τέλειωναν… στη Βέσπα. Βρισκόμαστε στα τέλη της δεκαετίας του ’70 με την θυγατρική Gilera να οδηγείται προς την δημιουργία ενός σκούτερ, έναν τομέα στον οποίο η Gilera δεν είχε επιδείξει σημαντικά μοντέλα. Αντίθετα η Gilera είχε χτίσει τη φήμη της στις αγωνιστικές κατασκευές, αρχής γενομένης με την μονοκύλινδρη Gilera Saturno 500, με την οποία είχε κερδίσει το παγκόσμιο πρωτάθλημα ταχύτητας το 1938. Αργότερα με τις υπέροχες τετρακύλινδρες σε σειρά αγωνιστικές μοτοσυκλέτες της δεκαετίας του ’50.

Εδώ σημειώστε ότι αυτή την πετυχημένη διάταξη κινητήρα υιοθέτησαν αργότερα όχι μόνο η πολυνίκης MV Agusta στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ταχύτητας, όπως και οι Ιάπωνες, όχι μόνο στους αγώνες, αλλά και στην παραγωγή για να μεγαλουργήσουν, όπως όλοι γνωρίζουμε. Στην παραγωγή βέβαια οι Gilera είχαν παρουσιάσει μονοκύλινδρα και δικύλινδρα μοντέλα και μέχρι το ’69 (που η εταιρία αγοράστηκε από την Piaggio) αλλά και μεταγενέστερα. Στα σκούτερ η Gilera υποτίθεται ότι δεν είχε πείρα.

Gilera GSA 50: Θα μπορούσε να “στέκει” στην αγορά, μέχρι σήμερα

Το Gilera GSA 50 εμφανίστηκε το 1982 και σχεδιάστηκε από τον σημαντικό βιομηχανικό σχεδιαστή Paul Martin. Γράφει ο Paul Martin για τη δημιουργία του GSA: “ο τότε γενικός διευθυντής της Gilera μου ανέθεσε να δημιουργήσω ένα διαφορετικό σκούτερ, αλλά όχι τόσο διαφορετικό ώστε να αποτελέσει απειλή για το 50άρι σκούτερ της Piaggio, δηλαδή την Vespa 50”.

O σχεδιαστής ξεκίνησε το έργο του έχοντας στο μυαλό του πρακτικές και τεχνολογίες της αυτοκινητοβιομηχανίας. Το πλαίσιο ήταν μεταλλικό, αλλά πρεσαριστό και στα διαφημιστικά έμοιαζε να είναι φτιαγμένο από αλουμίνιο. Kαμία σχέση φυσικά το 50 GSA με το ελαφρύ μέταλλο, αφού έπρεπε να είναι και προσιτό στον κόσμο. Στα τέλη του 1982 που βγήκε το Gilera 50 GSA στην αγορά κόστιζε αρκετά, 980 χιλιάδες λιρέτες και στην Ιταλική αγορά μόνο το Benelli S50 (ακόμα μια ενδιαφέρουσα ιστορία) έμοιαζε σαν φιλοσοφία κατασκευής με το GSA. Αμφότερα χρησιμοποιούσαν ένα νέο υλικό, που δεν συνηθιζόταν ιδιαίτερα στα δίτροχα γενικώς και εκείνη την εποχή ξεκινούσε τη μεγάλη του καριέρα: το πλαστικό!

Το GSA είχε τη δυνατότητα με την αλλαγή μερικών πλαστικών κομματιών να αλλάξει την εμφάνισή του, τα βασικά του χρώματα. Όλα κούμπωναν μεταξύ τους δημιουργώντας ένα νέο, καινοτόμο σχήμα για σκούτερ. Το Gilera ήταν λεπτό, νεανικό και δυναμικό για την εποχή, χωρίς να χάνει τα χρηστικά του πλεονεκτήματα. Τα γιαπωνέζικα αντίστοιχα σκούτερ ήταν το Honda Lead 80 και το Yamaha Cygnus 170, που αντίθετα με το Gilera ακολουθούσαν έντονα συντηρητικές γραμμές. Κάτι δηλαδή σαν Βέσπα, αλλά με τετράγωνο φανάρι και με πλαστικά ρετρό κουστούμια.

Η μετατροπή, ενσάρκωση από το ξύλινο πρωτότυπο του Martin σε κανονικό σκούτερ έγινε με αρκετές δυσκολίες από την εταιρία Maggiora στο Τορίνο, τα πλαστικά κατασκευάστηκαν και αυτά από ειδικευμένη εταιρία στην ίδια πόλη, ενώ ο κινητήρας ήρθε από την ισπανική θυγατρική της Piaggio την Motovespa (ναι αυτό ήταν το όνομά της ) και προερχόταν από ένα αυτόματο μοτοποδήλατο, με μείωση του κυβισμού του από τα 60 στα 49 κυβικά.

Αν αφήναμε στην άκρη την “διαφορετική” εμφάνιση του GSA, ο κόσμος το αντιμετώπισε με χλιαρή διάθεση. Το σκουτεράκι ήταν μεν ελαφρύ στα 73 κιλά, αλλά ο αερόψυκτος κινητήρας του με περιστροφική βαλβίδα και ένα καρμπυρατέρ Dellorto που φτιαχνόταν με άδεια στην Ισπανία από την Arbeo Bilbao “δεν πήγαινε μία”. Ο κινητήρας είχε το ρόλο και του ψαλιδιού της πίσω ανάρτησης, ενώ η μανιβέλα που βρισκόταν δεξιά πατιώταν προς τα μπροστά. Στιλιστικά το σκούτερ ήταν άριστο, με τα πλαϊνά καπάκια και την ουρά να κάντουν μια γωνία, το μονόσελο να “κάθεται” πάνω τους δυναμικά. Το τετράγωνο φανάρι να κολλάει πάνω σε μια ορθογώνια ποδιά, τα όργανα λες και προέρχονταν από διαστημόπλοιο, με κάμποση παιχνιδιάρικη διάθεση από τον σχεδιαστή. Ανάμεσα στα πόδια του αναβάτη, στο δάπεδο υπήρχε ένα μικρό νεύρο περισσότερο, παρά τούνελ, ενώ τα “μαρσπιέ” ήταν αρκετά ευρύχωρα. Η χρήσιμη επικλινής σχάρα απαγόρευε σχεδόν τη μεταφορά δεύτερο ατόμο, ενώ σε αυτή την περιοχή βρισκόταν και η τάπα του ρεζερβουάρ. Λεπτομέρεια που αξίζει είναι ότι το λογότυπο της Gilera γραφόταν πάνω στο φιλτροκούτι πάνω από τον κινητήρα στη δεξιά πλευρά. 

Το τηλεσκοπικό πιρούνι , οι χυτές ζάντες 10 ιντσών και η αυτόματη, φυγοκεντρική μετάδοση έκαναν τη μεγάλη διαφορά (πέρα από το πολύ πλαστικό) σε σχέση με τις πανταχού παρούσες Vespa που βασίλευαν και όριζαν τον χώρο των σκούτερ.

Ένας ακόμα λόγος γιατί το Gilera 50 GSA τονίζεται σαν σημαντικό, είναι το γεγονός ότι η μητέρα Piaggio για να πάρει την τελική απόφαση προς την κατασκευή ενός “πλαστικού” σκούτερ, με αυτόματη μετάδοση – δρόμο που υποδείκνυε ξεκάθαρα για το μέλλον των σκούτερ το Gilera GSA – θα χρειαστεί οκτώ ακόμα χρόνια. Θα πρέπει να έρθει το 1990 για να παρουσιάσει η Piaggio στο σαλόνι του Μόντε Κάρλο το μοντέλο Sfera, ένα πολύ σημαντικό σκούτερ που θα αποτελέσει τον κόμβο μιας νέας εποχής για την μεγάλη ευρωπαϊκή εταιρία.