Ο κανόνας των δακτύλων
Όσο πιο πολύ ανοίγεις το γκάζι… τόσο πιο πολύ πρέπει να δουλεύεις και τα φρένα. Όσο πιο πολύ τρέχεις, τόσο πολύ καλός πρέπει να είσαι και στο φρενάρισμα. Ανάλογα μεγέθη είναι το γκάζι με το φρένο, με το δεύτερο όμως να παίζει πολύ σημαντικότερο ρόλο στην ασφάλεια κατά την οδήγηση ενός σκούτερ. Κείμενο: Βασίλης Αντζουλάτος, Φωτογραφίες: Γρηγόρης Αντζουλάτος
Δεν είναι λίγες, θα έλεγα ότι είναι οι περισσότερες, οι φορές που αναβάτες σκούτερ και μοτοσυκλετών διατείνονται ότι ξέρουν να οδηγούν, αλλά μέσα στην ίδια πρόταση παραδέχονται ότι στον τομέα των φρένων “δεν τα πηγαίνουν και τόσο καλά”. Αυτή η παραδοχή είναι τόσο παράδοξη όσο το να λες ότι “ναι, ξέρω πολύ καλά να εισπνέω, αλλά… στην εκπνοή έχω κάποιο πρόβλημα”, σαν δηλαδή η δεύτερη λειτουργία να μην έχει τόσο μεγάλη σημασία, σαν να είναι απλά “συμπληρωματική”, δευτερεύουσα της πρώτης.
Ένας αναβάτης που συνηθίζει να οδηγεί το σκούτερ του με ταχύτητες μέχρι 50-60 χιλιόμετρα την ώρα, πρέπει να ξέρει να φρενάρει καλά. Ένας αναβάτης όμως, που κινείται πολύ πιο πάνω από αυτές τις ταχύτητες, στα 80-90 χ.α.ω π.χ, είναι υποχρεωμένος να είναι άριστος στα φρένα, να κατέχει για τα καλά την τέχνη. Γιατί όπως αντιλαμβανόμαστε όλοι, το φρενάρισμα είναι “τέχνη” και για να γίνεις καλός τεχνίτης ή “καλλιτέχνης” πρέπει να επαναλαμβάνεις συχνά και εντατικά αυτή τη διαδικασία και να αποκτάς τριβή.
Δάχτυλα στις μανέτες, έτοιμα να τις χρησιμοποιήσουν (φωτό, Piaggio)
Η διαφορές ακινητοποίησης ενός σκούτερ μεταξύ των δύο παραπάνω ταχυτήτων είναι τεράστιες. Ένα καλό, μοντέρνο 300άρι που κινείται με 50 χ.α.ω, θα απαιτήσει για να ακινητοποιηθεί περίπου 10 μέτρα. Δέκα μόλις μέτρα… Το ίδιο σκούτερ αν κινείται με 90 χιλιόμετρα την ώρα, δεν θα χρειαστεί τη διπλάσια απόσταση για να ακινητοποιηθεί, όπως υποθέσει κάποιος, αλλά παραπάνω από την τριπλάσια, δηλαδή κοντά στα 35 μέτρα! Άν θέλετε να δείτε πόσα είναι περίπου τα 35 μέτρα, σταματήστε το σκούτερ σας σε έναν έρημο και ασφαλή δρόμο, βάλτε το στο στάντ και κάντε 35 μεγάλα βήματα μπροστά. Μετά γυρίστε και παρατηρήστε πόσο μακριά έχετε φτάσει σε σχέση με το σκούτερ σας. Το πιθανότερο είναι να “σας κοπούν τα γόνατα” και να γυρίσετε πίσω προβληματισμένος…
Ένα από τα μεγάλα μυστικά του φρεναρίσματος – υπάρχουν πολλά, αυτό όμως είναι από τα βασικά – είναι το πόσα δάχτυλα χρησιμοποιούμε, καθώς πατάμε τη μανέτα του μπροστινού ή του οπίσθιου φρένου. Να θυμίσουμε ότι η αριστερή μανέτα ενεργοποιεί το πίσω φρένο και η δεξιά το μπροστινό, κι αυτό συμβαίνει γιατί το δεξί μας χέρι και δυνατότερο είναι, αλλά και μεγαλύτερη ακρίβεια και ευαισθησία έχει στις κινήσεις του, σε σχέση με το αριστερό (αρκεί να μιλάμε για δεξιόχειρα φυσικά).
Σαν γενικό κανόνα θα θυμάστε ότι ποτέ δεν οδηγούμε με όλα τα δάχτυλα πάνω στο γκριπ και κανένα δάχτυλο πάνω στη μανέτα, γιατί σε περίπτωση που χρειαστεί να σπεύσουν τα δάχτυλα προς τη μανέτα για να φρενάρουν, πρέπει πρώτα να “ψάξουν”, μετά να την βρουν και έπειτα να αρχίσουν να την πιέζουν: μια αργή διαδικασία. Πρέπει πάντοτε να αφήνουμε ένα ή δύο δάχτυλα (συνήθως το δείκτη, που είναι και το πιο γρήγορο δάχτυλο όλων) πάνω στην μανέτα, που λειτουργεί σαν “οδηγός”, έτσι ώστε να βρουν άμεσα και τα υπόλοιπα δάχτυλα το δρόμο προς τη σωστή τοποθέτηση τους.
(παρακαλώ σημειώστε ότι στις φωτογραφίες που ακολουθούν, το “μοντέλο” δεν φοράει γάντια για τις ανάγκες της φωτογράφισης, έτσι ώστε να γίνονται διακριτά τα δάχτυλα και η θέση τους).
Δύο δάχτυλα στη μανέτα – Δείκτης και Μέσος
Οι δείκτες είναι γενικά δάχτυλα με μεγάλη αίσθηση και ακρίβεια, αλλά το μήκος τους δεν είναι τόσο μεγάλο, ώστε να μπορούν να “γραπώσουν” σωστά τη μανέτα, γιατί αυτό είναι δουλειά του… μέσου. Ο μέσος είναι το σημαντικότερο… μέσον στη σωστή πίεση της μανέτας, γιατί μπορεί να μην έχει την “αίσθηση” του δείκτη, αλλά έχει και το μήκος και τη δύναμη για να εφαρμόσει μεγάλη δύναμη πάνω της. Με τον δείκτη και τον μέσο μαζί, υπολογίστε ότι εξασκούμε το 70-80% της δύναμης των δακτύλων και του φρεναρίσματος.
Τρία ή τέσσερα δάχτυλα στη μανέτα – Όλα εκτός του αντίχειρα!
“Όλοι στο κατάστρωμα!” θα μπορούσε να λέγεται η τεχνική αυτή, αφού όλα τα δάχτυλα του κάθε χεριού είναι πάνω στη μανέτα, εκτός βέβαια του αντίχειρα που “κυκλώνει” το γκριπ, σταθεροποιώντας την παλάμη πάνω στο τιμόνι.
Ο αντίχειρας που κρατάει το γκριπ – και επομένως το τιμόνι – στηρίζει το χέρι στις εκκινήσεις, αλλά κυρίως στις επιβραδύνσεις, κρατώντας μαζί με τη βάση της παλάμης, όλο το βάρος του σώματος, από το να “τσουλήσει” και περάσει πάνω από το τιμόνι!
Με τα 4 δάχτυλα να πιέζουν τη μανέτα, το ένα μετά το άλλο – ξεκινάει ο μέσος, συνεχίζει ο δείκτης και ακολουθούν παράμεσος και τέλος ο μικρός που δίνει το τελευταία – και καθόλου ευκαταφρόνητη – πινελιά, ολοκληρώνουμε το σωστό φρενάρισμα. Με δύναμη, αλλά και με αίσθηση στις αντιδράσεις του μπροστινού τροχού σε σχέση με την πίεση που εξασκούμε στη μανέτα του κάθε φρένου.
Ένα δάχτυλο στη μανέτα – Παράμεσος
Αποτελεί την αιρετική λαβή μανέτας, αφού δεν συνηθίζεται ιδιαίτερα στην καθημερινή οδήγηση. Η τοποθέτηση αυτή προέρχεται από τεχνική οδήγησης στο χώμα και συγκεκριμένα από την οδήγηση τράιαλ. Εδώ ο αναβάτης πρέπει να κρατάει δυνατά το τιμόνι, αφού έχει να κάνει με ισχυρό κινητήρα και άμεσες επιταχύνσεις. Παράλληλα ο αναβάτης πρέπει να επιβραδύνει άμεσα μετά το κλείσιμο του γκαζιού.
Το σωστό κράτημα του τιμονιού επιτυγχάνεται από το συνδυασμό του δείκτη με τον αντίχειρα, που “κλείνουν”, αγκαλιάζουν το γκριπ. Το μεσαίο δάχτυλο που πιέζει τη μανέτα δίνει το 40-50% του φρεναρίσματος, όχι τόσο για ακινητοποίηση (άρα όλη τη δύναμη των δαχτύλων), αλλά για επιβράδυνση/μείωση της ταχύτητάς του δίτροχου. Την τεχνική αυτή μπορείτε να τη χρησιμοποιείτε σε ελιγμούς που χρειάζονται ακρίβεια στο “γκάζι-φρένο” μέσα σε μποτιλιαρίσματα, ανάμεσα σε αυτοκίνητα. ( Συνεχίζεται…)
