Η Πιάτζιο στη “Σφαίρα” του μοντέρνου
Όταν μια παραδοσιακή, συντηρητική εταιρία αλλάζει την ρότα της, αφήνει πίσω το σίδερο και τις Vespa και μπαίνει στην εποχή των πλαστικών σκούτερ. Κείμενο: Βασίλης Αντζουλάτος
Πολλά πράγματα άλλαξαν στο εργοστάσιο της Piaggio, που βρισκόταν παραδοσιακά στην πόλη της Pontedera, στις αρχές της δεκαετίας του ‘90. Μερικά από αυτά και η αλλαγή των υψηλά ιστάμενων συνεργατών της. Το ιταλικό εργοστάσιο έπρεπε πάσει θυσία να απεμπλακεί από το προφίλ της οπισθοδρομικής εταιρίας που είχε απαγκιστρωθεί πάνω στις μεταλλικές Vespa και μόνο.
Το νέο μοντέλο, το Piaggio Sfera 50 του 1990 άνοιγε την πόρτα στα “πλαστικά” και αυτόματα σκούτερ, που πρώτοι οι Ιάπωνες είχαν δημιουργήσει 13 χρόνια πριν.
Η μοντέρνα μετακίνηση σύμφωνα με την Piaggio, μετά τη Vespa
Το Piaggio Sfera 50 του 1990 είναι ένα εξαιρετικής σημασίας, ιστορικό μοντέλο για την Piaggio και το όνομά του σημαίνει “σφαίρα, μπάλα”. Παρουσιάστηκε στους δημοσιογράφους και στο κοινό στο Monte Carlo και δεν είχε καμία απολύτως σχέση σχεδιαστικά ή σαν κατασκευή με τα σκούτερ που έφτιαχνε η ιταλική εταιρία μέχρι εκείνη τη μέρα.
Δείτε την ειρωνεία της τύχης. Η Piaggio έφτιαχνε μια ζωή επί δεκαετίες – από το 1946 – Βέσπες με μεταλλικό πλαίσιο-σώμα από πρεσαριστή λαμαρίνα (αυτοφερόμενο φύλλο χάλυβα για την ακρίβεια) και μονόπλευρα τοποθετημένο κινητήρα είχε υποχωρήσει στη μέθοδο Lambretta.
Η “αιώνια” αντίπαλος της Vespa, η Lambretta, χρησιμοποιούσε – κι αυτή επί δεκαετίες – ένα κανονικό μονό, κρεμαστό σωληνωτό πλαίσιο και τον κινητήρα κεντρικά τοποθετημένο πάνω σε αυτό.
Και ανάμεσα στις κοπέλες ήταν πολύ δημοφιλή τα Sfera
Το 1990 η Piaggio υποχρεώθηκε από την μοντέρνα τάση και τις απαιτήσεις των καταναλωτών για ζυγισμένα, κεντραρισμένα σκούτερ (και όχι Vespa που έγερναν μονόπαντα) να φτιάξει το Sfera 50, το οποίο στην πραγματικότητα ήταν φτιαγμένο με τη φιλοσοφία της Lambretta! Η απόλυτη εκδίκηση, παρότι η εταιρία που έφτιαχνε τις Lambretta η Innocenti είχε βάλει λουκέτο από το ’72.
H εξέλιξη ήταν το μεγάλο στοίχημα του εργοστασίου της Ποντεντέρα, το οποίο μεταμορφωνόταν πλέον, εφαρμόζοντας τις σύγχρονες μεθόδους παραγωγής, με μοντέρνες γραμμές συναρμολόγησης, χρήση ρομπότ, τεχνολογία λέιζερ, βελτιωμένες τεχνικές βαφής, κ.α.
Η Piaggio είχε ξανασχεδιάσει το θέμα σκούτερ από την αρχή, είχε παρουσιάσει μια εντελώς νέα ιδέα για την φιλοσοφία της, αλλά στην πραγματικότητα ακολουθούσε τον δρόμο της Lambretta και των Ιαπώνων με τα “πλαστικά σκούτερ”.
Εύκολο, χρήσιμο, αστικό, ένα μοντέρνο σκούτερ από την Piaggio
Eυρύχωρα ήταν τα Piaggio Sfera 50/80 για τον ευρωπαίο αναβάτη
Το Sfera είχε κεντρικό πλαίσιο και το κουστούμι του δεν ήταν μεταλλικό, αλλά από πλαστικό, αρχές και τεχνικές που είχαν εξελιχθεί από τους Ιάπωνες ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’70.
Ο δίχρονος κινητήρας δεν είχε ταχύτητες, αλλά ήταν αυτόματος και ήταν τοποθετημένος κεντρικά ήταν αρχικά 50 κυβικών (και 3,5 ίππων) και σύντομα έγινε 80 cc, προσθέτοντας ζωντάνια στον κινητήρα. Έγιναν και τα δύο μεγάλη εμπορική επιτυχία.
Η εταιρία διέθετε ένα ευρύτατο και αξιόπιστο δίκτυο πωλήσεων σε όλη την Ευρώπη και όχι μόνο, κι έτσι μέχρι το 1995, πάνω από 250.000 Sfera 50 και 80 πωλήθηκαν, κάνοντας το μοντέλο ένα από τα πιο επιτυχημένα της εταιρίας.
Από ντύσιμο σκίζουν οι άνθρωποι των πόλεων των ’90s
Το ταπεινό Piaggio Sfera 50 ψηλάφιζε τις τάσεις των σκούτερ της εποχής και σφυγμομετρούσε το κατά πόσο η Piaggio θα μπορούσε να απευθυνθεί με επιτυχία σε ένα διαφορετικό κοινό από την κλασική Vespa ΡΧ, που είχε παρουσιαστεί το 1977.
Το ταπεινό μάλιστα δεν έπαιζε μόνο του στις πωλήσεις, αφού ήδη από το 1992 είχε να αντιμετωπίσει και εσωτερικό ανταγωνισμό με το “υψηλής τεχνολογίας” μοντέλο Quartz που εμφανίστηκε ως βελτίωση του Sfera και ήταν το πρώτο υγρόψυκτο σκούτερ της Piaggio, ενώ είχε και δισκόφρενο στον μπροστινό τροχό.
Καμπύλες αντί για αιχμές, με στρογγυλεμένο μπροστινό τμήμα
Αξίζει να θυμηθούμε τι έλεγε στην παρουσίαση του Sfera, γιατί είναι ενδεικτικό, ο μεγάλος “ιντζενιέρε”, αρχιμηχανικός της εταιρίας Lucio Masut για την παρουσίαση του Piaggio Sfera 50. “Σαφώς είχαμε μείνει τελευταίοι στην κατασκευή ενός σκούτερ που χρησιμοποιεί πολλά πλαστικά κομμάτια, κι έτσι έπρεπε να μπούμε δυναμικά στο παιχνίδι με ένα προϊόν σαφώς καλύτερο του ανταγωνισμού και διαφορετικό από τα πρόσφατα μοντέλα της εταιρίας μας. H κατασκευή του Sfera ήταν σχετικά σύντομη διαδικασία για εμάς και ξεκίνησε το 1988. Το όνομα Sfera δεν είχε αποφασισθεί ακόμα και έτσι ονομαζόταν τότε N.S.L (Nuovo Scooter Leggero), δηλαδή “Νέο Ελαφρύ Σκούτερ”.
H παραγωγή ξεκίνησε στις αρχές του 1990 και παρότι το χρονικό διάστημα από τη δημιουργία του κινητήρα μέχρι την παραγωγή ήταν κοντά στον 1,5 χρόνο οι δοκιμές είχαν καλύψει συνολικά 250.000 χιλιόμετρα κάτω τις πιο αντίξοες συνθήκες.
Η διαφορά του Sfera από τον γιαπωνέζικο ανταγωνισμό ήταν ότι ήταν προσαρμοσμένο ανθρωπομετρικά στον σωματότυπο των Ευρωπαίων αναβατών, σε αντίθεση με τα μικρά σκούτερ των Ιαπώνων που ήταν… μικρά, ενώ κάτω από τη σέλα χωρούσε με λίγη προσπάθεια ένα κράνος.
Και τα στελέχη του ’90 πήγαιναν Sfera
Βολικό ήταν επίσης το επίπεδο δάπεδο, οι μικροί τροχοί και η γρήγορη γεωμετρία έφτιαχναν ένα γρήγορο αλλά νευρικό στα πολλά χιλιόμετρα σύνολο και τα φρένα ταμπούρα ήταν ανεπαρκή μετά από μερικά πατήματα. Όμως όλα αυτά δεν είχαν τόση σημασία όση το γεγονός ότι η Piaggio έκανε το πρώτο της μεγάλο βήμα προς τον εκσυγχρονισμό.
Μια διαδικασία που γιγαντώθηκε αργότερα και έφτασε την εταιρία στα επίπεδα που βρίσκεται σήμερα. Άρα μπορούμε να λέμε για την Piaggio ότι η έναρξη της μοντέρνας ιστορίας της έγινε μέσω μιας… σφαίρας.
Για την ιστορία, το Piaggio Sfera RST 125 που παρουσιάστηκε το 1995 ήταν το πρώτο σκούτερ της Piaggio που χρησιμοποιούσε τετράχρονο κινητήρα
Piaggio Sfera RST 125 (1995-1997) το πρώτο της Piaggio με 4χρονο κινητήρα!
