Η νέα εποχή έρχεται καλπάζοντας
Τα πάντα αλλάζουν στον τομέα της προσωπικής μετακίνησης, με τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας να αποτελούν τον βασικό άξονα γύρω από τον οποίο συντελούνται πλέον οι εξελίξεις. Παράλληλα, η διασυνδεσιμότητα, οι ψηφιακοί αυτοματισμοί και η τεχνητή νοημοσύνη, επιφέρουν επίσης δραστικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο ένας οδηγός αλληλεπιδρά με το όχημα του. Πώς λοιπόν θα διαμορφώσουν όλα αυτά τα scooter του μέλλοντος; Κείμενο: Κώστας Γαμβρούλης
Ξεκινώντας από τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας, παρά το ότι οι κυψέλες καυσίμων συνεχίζουν να αποτελούν ένα προς ανίχνευση πεδίο, είναι η ηλεκτροκίνηση αυτή που έχει μεγαλύτερο εύρος εφαρμογής και αυτή που τελικά φαίνεται ότι θα επικρατήσει.
Σε πρακτικό επίπεδο, σαφώς και υπάρχουν ακόμη σημαντικά προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν, με την αυτονομία και τους χρόνους φόρτισης να είναι τα σημαντικότερα εξ αυτών. Οι λύσεις που έχουν προταθεί, είναι βιώσιμες, αλλά σίγουρα απαιτούν την ανάπτυξη ενός μεγάλου δικτύου υποδομών.
Σε κάθε περίπτωση ο σκοπός του άρθρου δεν είναι να καταδείξει το πότε οι συνθήκες θα είναι ώριμες για την πλήρη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση, αλλά το πώς θα διαμορφωθούν τα οχήματα, σκούτερ στην προκειμένη περίπτωση, σε αυτή τη νέα πραγματικότητα.
Πρώτα απ’ όλα λοιπόν, ένα ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτροκίνησης αποτελείται από μια συστοιχία μπαταριών, από τον ηλεκτροκινητήρα και από μια μονάδα ελέγχου. Τα εγγενή χαρακτηριστικά απόδοσης των ηλεκτρικών μοτέρ δεν καθιστούν απαραίτητη την χρήση κιβωτίου ταχυτήτων ή μεταβαλλόμενης σχέσης μετάδοσης, με το σύστημα ψύξης να αφορά περισσότερο τις sport υλοποιήσεις.
Οπότε πέραν του ότι σε σχέση με ένα συμβατικό scooter, έχουμε σαφώς λιγότερα κινούμενα και περιστρεφόμενα μέρη, εξοικονομείται και χώρος, ο οποίος μπορεί να αξιοποιηθεί κατά το δοκούν, με το πλεονέκτημα μάλιστα, ότι υπάρχει πολύ μεγαλύτερη ευχέρεια στη χωροταξική τοποθέτηση.
Το στοιχείο που περιορίζει αυτή την ευελιξία, είναι –ακόμα τουλάχιστον- οι μπαταρίες, που αποτελούν το πιο ογκώδες και βαρύ τμήμα σε μια ηλεκτροκίνητη διάταξη.
Αν λάβει κανείς υπόψη και την ανάγκη για εύκολη προσέγγιση σε αυτές αλλά και τη δυνατότητα προσθαφαίρεσής τους με εύκολο τρόπο, τότε τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη περισσότερο.
H τεχνολογία που θα μπορούσε να προσφέρει λύση σε ένα μέρος αυτού του προβλήματος, είναι οι μπαταρίες Solid State (στερεάς κατάστασης) που αντί για υγρά ή για γέλη, χρησιμοποιούν στερεά ή «ξηρά» κατά μια έννοια στοιχεία ηλεκτροδίων και ηλεκτρολύτη.
Το μεγάλο τους πλεονέκτημα, είναι ότι λόγω αυτής της ιδιότητάς τους, μπορούν να διαμορφωθούν σε οποιοδήποτε σχήμα από τον κατασκευαστή τους.
Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι μπορούν να σχηματοποιηθούν έτσι, ώστε να καταλαμβάνουν κάθε κυβικό εκατοστό διαθέσιμου χώρου σε ένα e–scooter ή ακόμα και να διαμορφώνονται με τρόπο τέτοιο, που πέραν του ρόλου τους ως αποθηκευτικού μέσου ενέργειας, να αποτελούν και δομικό τμήμα.
Για παράδειγμα, μια Solid State μπαταρία θα μπορούσε να είναι ολόκληρο το τμήμα κάτω από την σέλα των αναβατών, προσφέροντας και αποθηκευτικό χώρο με ειδική διαμόρφωση του σχήματός της.
Με βάση αυτά τα στοιχεία λοιπόν, οι σχεδιαστές των μελλοντικών ηλεκτροκίνητων scooter θα έχουν πολύ μεγαλύτερο βαθμό ελευθερίας και μια δυναμική που σίγουρα θα εξεταστεί σε βάθος, θα είναι αυτή της πολυμορφίας.
Με τη δυνατότητα της κίνησης ή ακόμα και της προσθαφαίρεσης τμημάτων από ένα scooter, θα μεταβάλλονται η εργονομία και η πρακτικότητα του, εξυπηρετώντας τον ιδιοκτήτη του αναλόγως των αναγκών του.
Σε ό,τι αφορά τον τομέα της οδηγικής συμπεριφοράς, αντίστοιχες μεταβολές θα μπορούν να γίνονται στις ρυθμίσεις των αναρτήσεων, κάτι που αποτελεί ήδη πραγματικότητα με τις ηλεκτρονικά ρυθμιζόμενες μονάδες που συναντάμε στις μοτοσυκλέτες, ενώ σε ένα πιο προχωρημένο στάδιο, σερβομηχανισμοί θα μεταβάλουν και τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά, προσαρμόζοντας το σκούτερ σε κάθε πεδίο κίνησης.
Το επίπεδο διασυνδεσιμότητας αναμένεται φυσικά να είναι μεγάλο, με το όχημα να αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του προσωπικού δικτύου του ιδιοκτήτη αλληλεπιδρώντας με τις άλλες συσκευές.
Το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί όλο αυτό αποτελεί πεδίο γόνιμο για διάφορα σενάρια, μερικά εκ των οποίων δεν είναι και τόσο θετικά για αυτό που ορίζουμε ως προσωπική ελευθερία και ιδιωτικότητα, αλλά αυτό αποτελεί αντικείμενο μια άλλης, πιο γενικής εξέτασης.
Πάντως ήδη ερευνάται το πώς οι smart συσκευές μας θα μπορούν να εντοπίζουν τις μεταβολές στην ψυχολογία και στη συμπεριφορά μας, αναγνωρίζοντας το πότε είμαστε θυμωμένοι, θλιμμένοι κ.ο.κ.
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι αν το ψηφιακό μας παρατηρητήριο αναγνωρίσει εκνευρισμό και νεύρα, θα επικοινωνεί με το scooter και αυτό θα προσαρμόζει αναλόγως την απόδοσή του ώστε να μας προφυλάξει από τις κακοτοπιές. Δεν αποτελεί επιστημονική φαντασία, ήδη στη Honda εξετάζεται κάτι τέτοιο.
Μεγάλη εξέλιξη επίσης αναμένεται στα συστήματα ασφαλείας. Οι ΙΜU και οι αισθητήρες που συλλέγουν πληθώρα δεδομένων συνδυάζονται ήδη με διάφορους τρόπους, ενώ το επόμενο βήμα στα δίτροχα είναι τα ραντάρ που θα αναγνωρίζουν αποστάσεις από τα υπόλοιπα κινούμενα οχήματα στον δρόμο.
Βέβαια η αυτοματοποίηση των συστημάτων ασφαλείας δεν είναι εύκολη υπόθεση στα δίτροχα με την ευαίσθητη δυναμική ισορροπία, αφού η όποια επέμβαση εκτός της βούλησης του αναβάτη, ένα αυτόματο φρενάρισμα υπό κλίση, για παράδειγμα, θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμα και σε πτώση.
Το στοιχείο όμως από το οποίο θα ωφεληθούν οι αναβάτες δίτροχων, πόσο μάλλον αυτοί των σκούτερ που κινούνται κυρίως σε αστικές περιοχές, είναι η αμφίδρομη επικοινωνία μεταξύ των οχημάτων μέσα σε ένα ευρύτερο δίκτυο που θα περιλαμβάνει στίγμα και ταχύτητα κίνησης.
Το πιο απλό παράδειγμα είναι αυτό της ηχητικής και οπτικής ειδοποίησης για διερχόμενο όχημα σε δρόμο κάθετο, χωρίς να υπάρχει οπτική επαφή με αυτό. Οι ειδοποιήσεις αυτού του τύπου πραγματικά μπορεί να είναι σωτήριες και να μειώσουν σε μεγάλο βαθμό τα τροχαία.
Το πότε όλα αυτά που περιγράφονται στο κείμενο θα αποτελούν την καθημερινότητα μας, δεν μπορούμε να το ορίσουμε με ακρίβεια.
Αυτό που βλέπουμε, είναι ότι ήδη ορισμένα από αυτά τα στοιχεία αποτελούν μια πραγματικότητα, έστω και σε μικρή κλίμακα εφαρμογής, ενώ για πολλά άλλα έχουν ξεκινήσει οι προπαρασκευαστικές διαδικασίες για να αποτελέσουν πραγματικότητα στο μέλλον.
Το σίγουρο είναι πως σε αντίθεση με αυτό που πιστεύουν αρκετοί, οι όποιες εξελίξεις δεν αποφασίζονται και… διατάσσονται από τις εταιρίες αλλά αποτελούν μια δυναμικά διαμορφούμενη διαδικασία, στην οποία μεγάλο και καθοριστικό ρόλο παίζει η αποδοχή τους από όλους εμάς.