Ένα τρίτροχο σκούτερ με… καμπίνα
Πολύ πριν από την εμφάνιση των “πρωτοπόρων” τρίτροχων σκούτερ Piaggio ΜΡ3 υπήρχε μια άλλη εταιρία, αυτή τη φορά από τη Γερμανία, που μην μπορώντας να συνεχίσει να κατασκευάζει μαχητικά αεροσκάφη πέρασε στα οχήματα μετακίνησης των πολιτών με μια καινοτομική ιδέα. Ένα μικρό, κλειστό, τρίτροχο σκούτερ ή ένα μικρό τρίτροχο αυτοκίνητο αν θέλετε. Το Messerschmitt ΚR 175 με μονοκύλινδρο κινητήρα.
Το πώς ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος επηρέασε τις εξελίξεις στην κατασκευή οχημάτων, είναι κάτι που δεν παύει ποτέ να εντυπωσιάζει, με τις ιστορίες που έχουν εκτυλιχτεί μετά την λήξη του να είναι δεκάδες και πολύ ενδιαφέρουσες.
Όπως αυτή του Messerschmitt ΚR, ενός καρτουνίστικού τρίτροχου… οχήματος που κατασκευάστηκε από μια εταιρία η οποία κατά τη διάρκεια του πολέμου, κατασκεύαζε ιπτάμενες φονικές μηχανές.
Τα πιο διάσημα αεροπλάνα της ναζιστικής Γερμανίας ήταν το βομβαρδιστικό κάθετης εφόρμησης Stuka της Junkers και το καταδιωκτικό Messerschmitt (Μέσερσμιτ) Bf 109 (με κινητήρα Mercedes Benz).
Η Messerschmitt, η οποία είχε αναλάβει τη δημιουργία του μεγαλύτερου όγκου των αεροσκαφών στον στόλο της Luftwaffe, ιδρύθηκε το 1938 – είχε τις ρίζες της στο 1916 ως «παρακλάδι» της MAN AG – αποτιμάται στις μέρες μας ως μια από τις πιο προηγμένες κατασκευάστριες αεροσκαφών στον ΒΠΠ, όντας η πρώτη στον κόσμο που παρουσίασε αεριωθούμενο μαχητικό, το 1942 (Me 262 Schwalbe), με πολλαπλό μάλιστα επιχειρησιακό ρόλο.
Ευτυχώς για την ανθρωπότητα ο ΒΠΠ έληξε με νίκη των συμμάχων και η Γερμανία βρέθηκε στην πλευρά των ηττημένων, με κατεστραμμένη βιομηχανία, διαλυμένη οικονομία και διχοτομημένη.
Στις κυρώσεις που είχαν επιβάλει μεταπολεμικά οι σύμμαχοι, προβλεπόταν και το ότι κατά την ανοικοδόμηση της χώρας, απαγορευόταν η κατασκευή οποιουδήποτε είδους στρατιωτικού και πολεμικού εξοπλισμού από τις βιομηχανίες της χώρας.
Κατά την επαναλειτουργία της η Messerschmitt λοιπόν δεν μπορούσε να κατασκευάσει αεροσκάφη και έτσι στράφηκε σε άλλoυς τομείς προκειμένου να εξασφαλίσει την βιωσιμότητα της.
Τα προκατασκευασμένα σπίτια που ξεκίνησε να φτιάχνει η εταιρία ήταν μια πολύ καλή ιδέα, δεδομένου ότι ο αστικός ιστός είχε υποστεί τεράστιες ζημιές από τους βομβαρδισμούς, όμως υπήρχε επίσης και η ανάγκη για προσιτά μεταφορικά μέσα ιδιωτικής χρήσης.
Η Messerschmitt καταπιάστηκε και με αυτό, ορίζοντας τον αεροναυπηγό υπάλληλο της Fritz Fend (ε ναι, φυσικά και θα ονομαζόταν Φρίτς) ως υπεύθυνο για την δημιουργία ενός “κάτι” που θα εξυπηρετούσε τις ανάγκες της εποχής εκείνης. Σημειώνουμε επίσης, ότι υπήρχε και εμπάργκο σε ό,τι αφορούσε τα ορυκτά καύσιμα που εισάγονταν στην Γερμανία, οπότε βενζίνη και πετρέλαιο, ήταν με δελτίο.
Άρα αυτό το «κάτι» θα έπρεπε να έχει μικρό κινητήρα και προκειμένου να μην σέρνεται στο δρόμο, να είναι ελαφρύ και μικρό σε διαστάσεις.
Το αποτέλεσμα ήταν το Messerschmitt KR175 του 1952, ένα τρίτροχο κλειστό σκούτερ ή όχημα ελαφρού τύπου, βάρους 220 κιλών, με δίχρονο μονοκύλινδρο κινητήρα 173 cc, απόδοσης 9 ίππων.
Ο Fend, αξιοποιώντας τις γνώσεις του στην αεροναυπηγική, χρησιμοποίησε πολύ ελαφριά υλικά και σχεδίασε το όχημα με πολύ χαμηλό συντελεστή οπισθέλκουσας.
Έτσι, παρά τους μόλις 9 ίππους και το αυξημένο βάρος του σε σύγκριση με μια μοτοσυκλέτα, το KR175 είχε την δυνατότητα για επίτευξη μιας τελικής της τάξεως των 90 km/h.
Στην πρώτη του αυτή έκδοση, το KR είχε ένα θόλο που άνοιγε αρθρωτά προς το πλάι, ο οποίος θύμιζε σε μεγάλο βαθμό καλύπτρα μαχητικού αεροσκάφους! Οι τροχοί ήταν διαμέτρου 10 ιντσών και τα φρένα ταμπούρα.
Η εκκίνηση γινόταν χειροκίνητα, με κορδόνι, ενώ υπήρχε σειριακό τετρατάχυτο κιβώτιο και όπισθεν που ελέγχονταν με συμπλέκτη και επιλογέα στο χέρι, ο οποίος μέσω ενός δεύτερου μοχλού, έβρισκε νεκρά από οποιαδήποτε σχέση και αν είχε επιλεχθεί στο κιβώτιο. Η δε μετάδοση στον πίσω τροχό γινόταν μέσω αλυσίδας.
Το Messerschmitt KR175 λανσαρίστηκε στην αγορά ως Kabinenroller, δηλαδή σκούτερ με καμπίνα, έναντι 2.500 γερμανικών μάρκων και σημείωσε άμεσα πολύ καλές πωλήσεις.
Το 1955 παρουσιάζεται το Messerschmitt KR 200 με μεγαλύτερο κινητήρα 191 cc και απόδοση 10 ίππων (φθάνοντας τα 105 km/h τελικής), ενώ παρά το ότι η σχεδίαση δεν έχει αλλάξει δραστικά, έχουν προστεθεί κάποια στοιχεία πολυτελούς έκδοσης, όπως μίζα και ηλεκτρικά ανοιγόμενα παράθυρα!
Οι θέσεις παραμένουν τρεις, μια μπροστινή και κεντρικά τοποθετημένη για τον οδηγό και ένα κάθισμα πίσω στο οποίο χωρούσαν ένας ενήλικας και ένα παιδί ή ένας ενήλικας και μερικά ψώνια. Για την εποχή εκείνη, αυτό μεταφραζόταν ως άντρας οδηγός και σύζυγος με παιδί ή ψώνια πίσω.
Ένα εντυπωσιακό στοιχείο στα KR, ήταν το τιμόνι τους, που έμοιαζε πάρα πολύ με αυτό των αεροπλάνων. Το τιμόνι έστριβε δεξιά και αριστερά αλλά η συνδεσμολογία του με τους τροχούς δεν ήταν η τυπική διάταξη των αυτοκινήτων.
Μια διάταξη με αρθρώσεις προσέδιδε πολύ πιο μεγάλη αμεσότητα στο στρίψιμο των μπροστινών τροχών και αρκούσαν πολύ μικρές κινήσεις για να αλλάξει κατεύθυνση το όχημα.
To 1956 και μετά την υπαγωγή της Δυτικής (τότε) Γερμανίας στο ΝΑΤΟ, αίρονται όλοι οι μεταπολεμικές κυρώσεις που είχαν επιβληθεί και η Messerschmitt επιστρέφει στην κατασκευή αεροσκαφών (πολιτικών), εγκαταλείποντας τα ΚR.
Ο Fend αγοράζει τα δικαιώματα των οχημάτων αυτών και στήνει νέα γραμμή παραγωγής, αρχίζοντας μάλιστα και τις εξαγωγές, ενώ τα KR παράγονται επίσης σε πολυτελείς εκδόσεις με δερμάτινα σαλόνια, ράδιο ή ακόμα και κάμπριο.
Όμως τόσο στην Γερμανία όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, η οικονομία έχει αρχίσει να επανακάμπτει με γοργούς ρυθμούς και τα KR δεν είναι πλέον απαραίτητα, αφού οι ανάγκες που κάλυπταν έχουν εκλείψει. Έτσι, το 1964, είναι η τελευταία χρονιά παραγωγής τους.
Στις μέρες μας, όπως ήταν αναμενόμενο τα Messerschmitt KR 175 – 200 έχουν αποκτήσει μεγάλη αξία και πωλούνται έναντι υψηλών ποσών ανάμεσα στους κύκλους των συλλεκτών.