Η χρεωκοπία στην Αγγλία οδήγησε σε επιτυχία στην Ιαπωνία
Μια ιστορία που ξεκινάει από κάποιους μηχανικούς και την ευρεσιτεχνία τους στην Αγγλία το 1966, περνάει από την χρεωκοπία της BSA και καταλήγει σήμερα – 56 χρόνια μετά – στην Ιαπωνία και τη Honda! Από το πλήρως αποτυχημένο Ariel 3 του 1970 στα Honda Gyro X του 2020! Κείμενο: Βασίλης Αντζουλάτος
Aν κοιτάξετε προσεκτικά το Ariel 3 θα παρατηρήσετε ότι θυμίζει έντονα Honda Gyro, αυτά τα τρίτροχα επαγγελματικά σκούτερ που με κάποιο τρόπο βρήκαν το δρόμο (ή το μονοπάτι) για να φτάσουν στην Ελλάδα μέσω παράλληλων εισαγωγών στην Ελλάδα. Μοιάζουν μεταξύ τους ε; Βεβαίως και μοιάζουν αφού η σχεδίαση και η πατέντα δεν ήταν προϊόν της Honda.
Η πατέντα είχε κατατεθεί το 1966 και εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην παραγωγή πάνω στο Ariel 3, το 1970, οδηγώντας σύντομα την εταιρία σε χρεωκοπία. Μαντέψτε σε ποιον ή καλύτερα σε ποιαν εταιρία πούλησαν την πατέντα οι Εγγλέζοι μετά το λουκέτο; Ε, ναι στη Honda!
Το Ariel 3 ήταν ένα πολύ περίεργο σκούτερ για το 1970 – και συνεχίζει να είναι μέχρι σήμερα – ενώ τότε χαρακτηρίστηκε σαν το “αρθρωτό τρίτροχο μοτοποδήλατο”. Η βασική του σχεδίαση είχε εξελιχτεί από μια μικρή εγγλέζικη εταιρεία σχεδιασμού που λεγόταν G.L.Wallis & Son.
Η έρευνα ξεκίνησε το 1966 με στόχο τη δημιουργία ενός ασφαλέστερου μοτοποδηλάτου μεταφοράς μικροδεμάτων (delivery, messenger, courier, κ.λπ.). Οι άνθρωποι της Wallis ψάχνοντας για διπλώματα ευρεσιτεχνίας γύρω από τα αρθρωτά οχήματα, ανακάλυψαν τρεις περιπτώσεις με χρονολογίες 1897, 1901 και 1905!
Αφού πρώτα παιδεύτηκαν με τις διάφορες πατέντες που δούλευαν και δεν δούλευαν και τελικά πέτυχαν τις πρώτες δοκιμές που τους άφησαν ευχαριστημένους, επικοινώνησαν με την BSA, η οποία, προσπαθώντας να σωθεί από το λουκέτο, ήθελε να μπει στην αγορά σκούτερ και μοτοποδηλάτων με κάτι διαφορετικό από τα υπόλοιπα δίτροχα … δηλαδή με ένα τρίτροχο.
Η συμφωνία με την BSA προχώρησε, η εταιρία θα κατασκεύαζε και θα πουλούσε τα Ariel 3 και η Wallis θα διατηρούσε τον έλεγχο και τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας.
Το Ariel 3 ήταν μια πραγματική καταστροφή σε όλα τα επίπεδα: μέτρια κατασκευασμένο, φτηνό, αναξιόπιστο, με αλλοπρόσαλλη διαφήμιση προς το κοινό και τελικά κακές πωλήσεις.
Η παραγωγή ξεκίνησε το ’70 και έληξε στα μέσα του 1971, αφού η BSA αποφάσισε να σταματήσει την παραγωγή του Ariel 3.
Το Ariel 3 (προφέρεται Άριελ) καταχωρήθηκε σαν ένα από τα χειρότερα σκούτερ, οχήματα, τρίτροχα, μοτοποδήλατα – πείτε το όπως θέλετε – της βρετανικής μοτοβιομηχανίας.
Οι διαφημίσεις της BSA, του ομίλου BSA καλύτερα, ανακοίνωναν την άφιξη του Ariel 3 με ένα διαφημιστικό σλόγκαν που προκαλούσε τον πελάτη με την … αρνητική έννοια: “Είναι εδώ, ό,τι κι αν είναι αυτό” και ήταν σαν να του έλεγαν “αυτό είναι – κι αν σας αρέσει”!
Το περίεργο τρίκυκλο, που όμοιό του δεν είχε ξαναδεί ο κόσμος, έπαιρνε κίνηση από έναν μικρό δίχρονο κινητήρα 50cc Anker, ολλανδικής κατασκευής και χρησιμοποιούσε ένα έξυπνο σύστημα που κρατούσε τους δυο οπίσθιους τροχούς του (χωρίς ανάρτηση και με ένα φρένο) σε όρθια θέση.
Η υπεροπτική, επιθετική διαφημιστική πολιτική του τμήματος μάρκετινγκ της BSA θεωρούσε ότι ένα τρίτροχο σκούτερ σαν το Ariel 3 θα προσέλκυε αναβάτες ή οδηγούς αυτοκινήτων που δεν αισθάνονταν άνετα με την “αστάθεια” των δύο τροχών. Κάτι που αποδείχθηκε λάθος και το σκούτερ σημείωσε μια ολέθρια πορεία, που συμπαρέσυρε και την πάλαι ποτέ “τεράστια”, διάσημη και φημισμένη σε όλο τον κόσμο βιομηχανία μοτοσυκλέτας BSA μαζί του.
Δύο εκατομμύρια λίρες είχαν σπαταληθεί πάνω στο συγκεκριμένο project, οι οποίες στην πραγματικότητα επιτάχυναν τη διαδικασία πτώχευσης του ομίλου BSA.
Η Wallis όμως είχε διατηρήσει όλα τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας και έτσι Ιάπωνες κατασκευαστές ήρθαν σε επαφή μαζί τους.
Τους επόμενους μήνες, η Honda, η Kawasaki και η Yamaha επισκέφθηκαν τους Εγγλέζους φέρνοντας ο καθένας τους δικούς του μηχανικούς για να δοκιμάσουν το τρίτροχο-πατέντα.
Στο τέλος επιτεύχθηκε εμπορική συμφωνία με τη Honda και όλα τα σχέδια και τα πρωτότυπα στάλθηκαν στην Ιαπωνία.
H Honda έφτιαξε επτά (!) μοντέλα με αυτή τη διάταξη. Το πρώτο ήταν το Stream, που παρουσιάστηκε το 1981 για “πολιτική” και όχι επαγγελματική χρήση και το ακολούθησαν τα Joy, Just και Road Fox, μοντέλα άγνωστα όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο, αφού απευθύνονταν στη γιαπωνέζικη αγορά.
Κανένα από τα παραπάνω δεν έγινε εμπορική επιτυχία, σε αντίθεση με το Gyro το οποίο εμφανίστηκε το 1984 και έκτοτε παρουσιάστηκε σε διάφορες εκδόσεις, σημειώνοντας καλές πωλήσεις, γεγονός που το διατήρησε στην παραγωγή μέχρι σήμερα – σχεδόν σαράντα χρόνια μετά!
Έπρεπε λοιπόν να περάσουν κάμποσα χρόνια (10 από τη στιγμή που αγόρασε η Honda την πατέντα) για να γίνει αποδεκτό το σχήμα και η λειτουργία του σκούτερ που το μπροστινό του τμήμα έπαιρνε κλίση μαζί με τον αναβάτη, με τους δυο πίσω τροχούς να παραμένουν “γαντζωμένοι” στο έδαφος.
Έπρεπε να έρθει το έτος 2008, δηλαδή να περάσουν 26 χρόνια ακόμα για να φορέσουν τα Gyro τετράχρονο κινητήρα, αφήνοντας το δίχρονο των 49cc στα ράφια της ιστορίας.
Το Honda Gyro X διατηρείται απτόητο στην ιαπωνική αγορά, όπως βλέπετε και στις παραπάνω φωτογραφίες, μισό αιώνα από την ημέρα που η Honda απέκτησε το δικαίωμα να χρησιμοποιεί την πατέντα της Wallis (την οποία εξακολουθεί να πληρώνει!) και μαζί του συνεχίζει να παράγεται και να πωλείται το κλειστό Canopy.
Κι όλα αυτά έχουν στηριχτεί σε μια παταγώδη αποτυχία που λεγόταν Ariel 3 και που είχε επιβιώσει στην αγορά ενάμιση μόλις χρόνο… Δεν είναι ειρωνεία;