Η γέννηση του θρύλου της Vespa
Εβδομήντα χρόνια έχουν περάσει από τότε που κατατέθηκε η πατέντα του σχεδίου για την πρώτη Vespa από την Piaggio, κι από τότε παραπάνω από 18 εκατομμύρια έχουν πουληθεί σε όλο τον κόσμο. Κάνοντας έτσι τη Vespa ένα από τα σημαντικότερα δίτροχα όλων των εποχών.
Τι κι αν η Vespa ωχριά μπροστά στις επιτυχίες του παπιού Honda Cub που μετράει από το 1958 πάνω από ενενήντα (!) εκατομμύρια πωλήσεις; Αυτό δεν την εμποδίζει να κατατάσσεται πρώτη, σαν το πιο πετυχημένο σκούτερ όλων των εποχών.
Η Vespa στο πέρασμα επτά δεκαετιών απευθύνθηκε και λατρεύτηκε από πολλούς ανθρώπους σε όλες τις ηπείρους και κατάφερε να τους ενώσει κάτω από το σλόγκαν “φθηνή, κομψή και εύκολη μετακίνηση για όλους”.
Η ιστορία της εταιρίας που την κατασκεύαζε και την κατασκευάζει, της Piaggio, ξεκινάει με δραστηριότητες που δεν έχουν να κάνουν με δίτροχα, ούτε με σκούτερ, αν και πάλι η εταιρία δραστηριοποιήθηκε από την αρχή στον τομέα της μετακίνησης.
Η εταιρία ιδρύθηκε στη Γένοβα της Ιταλίας το 1884 από τον Rinaldo Piaggio, αρχικά ασχολήθηκε με την κατασκευή πολυτελών πλοίων και στη συνέχεια κατασκεύαζε τρένα, βαγόνια, φορτηγά, τραμ, κ.λπ.
Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος βρίσκει την Piaggio να περνάει σε άλλον τομέα και να κατασκευάζει αεροπλάνα και υδροπλάνα.
Το 1917 αποκτά ένα νέο εργοστάσιο στην Pisa, ενώ τέσσερα χρόνια αργότερα επεκτείνεται και σε ένα εργοστάσιο στην Pontedera, στο οποίο κατασκευάζει πλήρη αεροσκάφη, εκτός από έλικες και κινητήρες. Εκεί θα κατασκευάζεται αργότερ και η Vespa.
Σε αυτό το εργοστάσιο θα κατασκευάζεται από το 1939 και μετά το μεγάλο τετρακινητήριο βομβαρδιστικό Piaggio P108.
Γιατί, πρωτού ασχοληθεί με τα σκούτερ και τα δίτροχα η Piaggio, πριν αλλά και κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, υπήρξε ένας από τους κορυφαίους κατασκευαστές αεροσκαφών της Ιταλίας.
Αυτός ήταν και ο λόγος που τα εργοστάσια της Piaggio έγιναν στρατιωτικοί στόχοι των Συμμάχων και καταστράφηκαν από βομβαρδισμούς κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Vespa 98 1947
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι γιοί του Rinaldo Piaggio, Enrico και Armando, ξεκίνησαν τη διαδικασία επανεκκίνησης της παραγωγής.
Το έργο της ανοικοδόμησης του κατεστραμμένου εργοστασίου της Pontedera ανέλαβε ο Enrico. Μιας και η Ιταλία χρειαζόταν επειγόντως μέσα μετακίνησης εργατών και πολιτών, έδωσε έμφαση στη δημιουργία ενός φθηνού δίτροχου. Κατά προτίμηση ενός σκούτερ.
Ο Corradino D’ Ascanio δεύτερος από αριστερά
Η αρχή έγινε για την Piaggio με ένα σκούτερ που σχεδίασαν οι μηχανικοί R. Spolti και V. Casini και αντέγραφε το αμερικάνικο Cushman, το οποίο χρησιμοποιούσαν οι Αμερικανοί αλεξιπτωτιστές στον Πόλεμο.
Το πρώτο, πρωτότυπο σκούτερ της Piaggio, γνωστό ως MP5 (Moto Piaggio No5), απέκτησε το ψευδώνυμο “Paperino” (το όνομα του Donald Duck στα Ιταλικά) εξαιτίας του παράξενου σχήματός του.
Piaggio MP5 Paperino
To Paperino δεν άρεσε στον Enrico Piaggio λόγω του υπερυψωμένου τούνελ του ανάμεσα στα πόδια του αναβάτη και έτσι απευθύνθηκε σε αεροναυπηγό.
H Piaggio χρησιμοποιώντας τα σχέδια του επιφανούς αεροναυπηγού και εφευρέτη Corradino D’Ascanio (1891-1981), τα οποία είχε απορρίψει ο Ferdinando Innocenti της Lambretta, έκανε τα πρώτα βήματα για τη δημιουργία της θρυλικής Vespa.
Ο καταξιωμένος, βραβευμένος αεροναυπηγός D’Ascanio δεν συμπαθούσε τις μοτοσυκλέτες.
Τις έβρισκε δύσκολες στη χρήση, ογκώδεις και βαριές, με τροχούς που αν έσκαγαν τα λάστιχά τους (κάτι πολύ κοινό, αφού το οδικό δίκτυο ήταν κατεστραμμένο) δεν μπορούσαν να επισκευαστούν εύκολα και το χειρότερο, είχαν αλυσίδα που τη θεωρούσε “βρώμικη”.
Ο Ing. Corradino D’Ascanio χρησιμοποιώντας τον κινητήρα σαν ενιαίο μπλοκ και ψαλίδι “εξαφάνισε” την ανάγκη για αλυσίδα. Για να κάνει το σκούτερ πιο εύκολο στην οδήγηση, έβαλε τις ταχύτητες στο τιμόνι.
Για να έχει μεγάλη ευελιξία και λόγω των μικρών τροχών που προτίμησε χρησιμοποίησε μονό βραχίονα αντί για πιρούνι. Το πλαίσιο ήταν από πρεσσαριστή λαμαρίνα που προστάτευε τον αναβάτη από τη βροχή, τις λάσπες και τον αέρα.
Vespa 125 1948
Η πρόταση του Corradino D’Ascanio έμοιαζε αμυδρά με το Paperino και σύντομα η πρώτη, πρωτότυπη Vespa κατασκευάστηκε τον Απρίλιο του 1946.
Ονομάστηκε ΜΡ6 φυσικά και λέγεται ότι ο ίδιος ο Enrico Piaggio έδωσε το όνομα στο σκούτερ, αφού όταν πρωτοείδε το πρωτότυπο MP6, με το φαρδύ κεντρικό τμήμα και τη «στενή» μέση, αναφώνησε: «Μοιάζει με σφήκα!» (“Vespa” στα Ιταλικά).
Άλλοι λένε ότι ονομάστηκε έτσι λόγω του ιδιαίτερου ήχου που εξέπεμπε ο δίχρονος κινητήρας. Κι έτσι γεννήθηκε η Vespa.
Διαφήμιση της Piaggio Βραζιλίας (1960)
Στις 23 Απριλίου του 1946 η Piaggio & C. S.p.A. κατέθεσε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στο γραφείο ευρεσιτεχνιών και εφευρέσεων του Υπουργείου Βιομηχανίας και Εμπορίου στη Φλωρεντία, «για μια μοτοσυκλέτα που τα φτερά και τα καπάκια καλύπτουν όλα τα μηχανικά μέρη».
Σύντομα η Vespa παρουσιάστηκε στο κοινό, προκαλώντας αρχικά ανάμικτες αντιδράσεις. Παρ’ όλα αυτά, ο Enrico Piaggio αποφάσισε να ξεκινήσει την παραγωγή της πρώτης Vespa με κινητήρα 98 κυβικών εκατοστών. Μόλις δυόμιση χιλιάδες από το πρώτο μοντέλο της Vespa πουλήθηκαν τον πρώτο χρόνο.
Οι Ιταλοί είδαν τη Vespa για πρώτη φορά στις σελίδες των περιοδικών της εποχής Motor και La Moto, κι αργότερα την είδαν ζωντανή στη διεθνή έκθεση του Μιλάνου.
Η παραγωγή άρχισε να αυξάνεται τους τελευταίους μήνες του ’47 και τον επόμενο χρόνο εμφανίστηκε στην αγορά η εξέλιξη της πρώτης “98”, η Vespa 125.
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους : το 1946 η Piaggio πούλησε 2.484 σκούτερ. Τον επόμενο χρόνο έγιναν 10.535 και μέχρι το 1948 η παραγωγή είχε φτάσει τα 19.822 κομμάτια.
Το 1950, μόλις τέσσερα χρόνια από το ντεμπούτο της στην Pontedera, η Vespa άρχισε να παράγεται στη Γερμανία από την Hoffman Werke. Τη χρονιά αυτή η εταιρία έφτασε τα 60.000 οχήματα.
Τρία χρόνια αργότερα 171.200 μονάδες είχαν βγει συνολικά από τα εργοστάσια της εταιρίας.
Τον επόμενο χρόνο, το 1951, ξεκίνησε η παραγωγή της Vespa στη Μ. Βρετανία από την Douglas, στη Γαλλία από την ACMA και το 1952 στην Ισπανία, από την Μοto Vespa. Ακολούθησαν εργοστάσια στο Βέλγιο (Jette), στην Ινδία και στη Βραζιλία.
Η Vespa έφτασε κάποια στιγμή και στις ΗΠΑ με το δημοφιλές τότε περιοδικό Reader’s Digest να αφιερώνει εκτενές άρθρο.
Vespa USA
Μέχρι το 1953 είχαν δημιουργηθεί περισσότερα από 10.000 σημεία πώλησης των σκούτερ της Piaggio σε ολόκληρο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων της Αμερικής και της Ασίας.
Μέχρι τότε τα μέλη των Vespa club είχαν φτάσει τις 50.000, ενώ περίπου 20.000 φανατικοί θαυμαστές της Vespa πήραν μέρος στην πρώτη πανευρωπαϊκή συγκέντρωση Eurovespa το 1951.
Vespa Tαϊλάνδη (1965)
Σύντομα η Vespa παραγόταν σε 13 χώρες του κόσμου και πουλιόταν σε 114 χώρες. Ανάμεσά τους η Αυστραλία, η Ν. Αφρική, το Ιράν και η Κίνα, ενώ μέσα στις αντιγραφές του θρυλικού σκούτερ καταχωρείται και η σοβιετική Viatka 150, από το 1957.
Το έτος 1953 500.000 μονάδες είχαν βγει συνολικά από όλες τις γραμμές παραγωγής της Piaggio, για να φθάσουν το 1.000.000 τον Ιούνιο του 1956.
To 1960 η Vespa ξεπέρασε τα 2.000.000, το 1970 άγγιξε τα 4.000.000, ενώ το 1988 ξεπέρασε τα 10.000.000, καθιστώντας τη Vespa ένα από τα πιο ευπώλητα δίτροχα στον κόσμο.
Όπως είπαμε και στην εισαγωγή μέχρι σήμερα, εβδομήντα χρόνια μετά το ντεμπούτο της στον κόσμο, έχουν παραχθεί πάνω από 18.000.000 Vespa από όλα τα εργοστάσια της Piaggio ανά τον κόσμο.
(Σε επόμενο άρθρο, που έρχεται σύντομα στο ScooterNet: VESPA 70 χρόνια, 1946-2016, Μέρος Β’: Τα σημαντικότερα μοντέλα )
