Ιταλική και ιστορική
Διατρέχοντας προς τα πίσω το ιστορικό νήμα της Piaggio, κάνουμε ένα ταξίδι 130 και πλέον ετών στον χρόνο, από τις απαρχές της εταιρίας, όταν η εταιρία δεν σχετιζόταν με τους δύο τροχούς. Μέσα σε αυτή τη μεγάλη σε έκταση και εξέλιξη ιστορική διαδρομή που μας οδηγεί στο σήμερα, υπάρχουν πτυχές οι οποίες δεν είναι ευρέως γνωστές και έχουν το δικό τους ξεχωριστό ενδιαφέρον.
#1. Ξύλα, πλοία, τραίνα και αεροπλάνα
H Piaggiο ιδρύθηκε το 1884 από τον Rinaldo Piaggio, στη Γένοβα της Ιταλίας.
Το αρχικό αντικείμενό της ήταν η επεξεργασία ξυλείας, με τις δραστηριότητες να επεκτείνονται γρήγορα και σε άλλους τομείς.
Η εταιρία αναλαμβάνει την κατασκευή και τοποθέτηση ξύλινων επενδύσεων σε πλοία και σκάφη θαλάσσης, ενώ λίγο μετά, κάνει το ίδιο και για μέσα σταθερής τροχιάς, όπως τρένα και τραμ.
Από αυτό το σημείο μεταπηδά στην επεξεργασία και χύτευση μετάλλου για τη δημιουργία σιδηροδρομικών γραμμών, για να φτάσει στο σημείο να κατασκευάζει τελικά δικά της τρένα και τραμ.
Με το ξέσπασμα του A’ παγκοσμίου πολέμου, η Piaggio επικεντρώνεται στην κατασκευή πολεμικών αεροσκαφών και υδροπλάνων για λογαριασμό άλλων εταιριών, μα πολύ σύντομα εξελίσσεται και ξεκινά τη σχεδίαση, εξέλιξη και δημιουργία των δικών της μοντέλων.
#2. Ο πρόγονος της σφήκας (Vespa), ήταν… μια «πάπια»
Μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο και ενώ οι εγκαταστάσεις της Piaggio έχουν υποστεί σημαντικές ζημιές από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς, η εταιρία ψάχνει τρόπους για επανεκκίνηση της παραγωγής προσαρμοσμένης στα νέα, μεταπολεμικά δεδομένα.
Η απόφαση για τη δημιουργία ενός προσιτού και οικονομικού μέσου που θα λύσει τα προβλήματα ατομικής μετακίνησης στην ανοικοδομούμενη Ιταλία, είναι ένα σκούτερ, το οποίο αργότερα θα γίνει γνωστό ως Vespa.
Το πρωτότυπο MP5 (Moto Piaggio 5), που δεν είχε σχεδιαστεί από τον δημιουργό της Vespa τον Corradino d’ Ascanio, ήταν εμπνευσμένο από το Volugrafo Αermoto 125, ένα δίτροχο μικρών διαστάσεων που ριπτόταν μαζί με τους Ιταλούς αλεξιπτωτιστές στα πεδία μάχης του Β’Π.Π.
Η «καρτουνίστικη» σχεδίαση του MP5 του χάρισε το παρατσούκλι «paperino» (ο Donald Duck στα ιταλικά) επειδή σε πολλούς θύμιζε πάπια.
Η Vespa προέκυψε από το MP5, αλλά μετά από τις δραστικές αλλαγές που εφάρμοσε ο Corradino d’ Ascanio. Μια από αυτές, ήταν η δημιουργία κενού χώρου ανάμεσα στη σέλα και την ποδιά, προσδίδοντας στη Vespa την χαρακτηριστική και διαχρονική κατανομή των όγκων της.
#3. Υπήρξε και αυτοκίνητο Vespa
Από τα μέσα της δεκαετίας του 1950, τα micro cars εμφανίζουν μια μεγάλη δυναμική στην Ευρώπη και η Piaggio αποφασίζει να εμπλακεί ενεργά σε όλο αυτό. Ξεκινά την εξέλιξη ενός διθέσιου αυτοκινήτου, που φέρει δίχρονο δικύλινδρο κινητήρα 394cc (14 ίππων) και το 1957 το παρουσιάζει επίσημα στο σαλόνι του Παρισιού (διαβάστε εδώ).
Το όνομα αυτού, Vespa 400, με την εταιρία να θέλει προφανώς να συνδυάσει τη φήμη και τις ποιότητες της δίτροχης Vespa στον τετράτροχο κόσμο.
Την ίδια χρονιά όμως, η FIAT παρουσιάζει το μοντέλο Nuova 500, αυτό που θα γίνει αργότερα γνωστό ως σκέτο 500, και ο ανταγωνισμός είναι πολύ σκληρός. Οι φήμες λένε πως η FIAT εκβίασε την Piaggio πως αν δεν σταματήσει την παραγωγή του Vespa 400, εκείνη θα άρχιζε να κατασκευάζει σκούτερ και να μπαίνει στα χωράφια της Vespa!
Μετά από την παραγωγή 30.000 περίπου μονάδων, εκ των οποίων οι περισσότερες διατέθηκαν σε Γαλλία και Βέλγιο, η παραγωγή του Vespa 400 διακόπτεται και η απόπειρα της Piaggio στο τετράτροχο επιβατικό πεδίο, λήγει άδοξα.
#4. Moscone: Πάμε για ψάρεμα με… εξωλέμβια Vespa
Tο 1949 η Piaggio θέλει να επεκτείνει την φιλοσοφία της Vespa και σε άλλους τομείς.
Πριν το αυτοκίνητο που είδαμε πιο πάνω, είχε βάλει ως στόχο το υγρό στοιχείο, θέλοντας να προσδώσει και σε αυτό το πεδίο μια επιλογή για προσιτή και εύκολη στην χρήση μετακίνηση.
Αυτό μετουσιώθηκε στην Moscone, μια εξωλέμβια μηχανή η οποία διαφημιζόταν από την Piaggio ως «η θαλασσοπόρος Vespa»!
H αλήθεια είναι ότι έμοιαζε κατά κάποιο τρόπο με Vespa, έχοντας το χαρακτηριστικό πρασινομπλέ χρώμα που χαρακτήριζε τα πρώτα δίτροχα μοντέλα αλλά και τις καμπύλες αυτών.
Η Moscone ήταν, όπως υποσχόταν η Piaggio, πολύ εύκολη στη χρήση, ενώ είχε σχεδιαστεί ώστε να εφαρμόζεται χωρίς πρόβλημα σε διάφορους τύπους σκαφών αναψυχής.
#5. Η εμμονή με τα έντομα
Τυχαίο ή όχι, η Piaggio έχει βαφτίσει με ονόματα εντόμων αρκετές χαρακτηριστικές δημιουργίες της.
Η εξωλέμβια Moscone που είδαμε πιο πάνω, μεταφράζεται ως «χρυσόμυγα» στα ιταλικά και αυτό έχει να κάνει με το ότι το «καβούκι»/κάλυμμα της μηχανής, μοιάζει με την ράχη του εντόμου αυτού.
Από την άλλη, το όνομα των τρίτροχων Ape που σχεδιάστηκαν ως μεταφορικές εκδόσεις της Vespa, δεν προέρχεται από την αγγλική απόδοση του όρου που σημαίνει «πίθηκος» αλλά από την ιταλική λέξη, που μεταφράζεται ως μέλισσα.
Φυσικά, Vespa είναι γνωστό ότι σημαίνει σφήκα, οπότε έχουμε μια συλλογή από τρία υμενόπτερα. Η σειρά των σκούτερ Piaggio Fly, θα μπορούσαν να προστεθούν στη λίστα, αλλά σε αυτή την περίπτωση μάλλον το όνομα έχει χρησιμοποιηθεί στην αγγλική απόδοση του ως «πετώ / πτήση» και όχι ως «μύγα».
6. Και τρακτέρ έχουμε!
To Piaggio Τ111 ήταν ένα μικρού μεγέθους τρακτέρ, το οποίο μπήκε στην παραγωγή από το 1969 μέχρι το 1975.
Εξοπλιζόταν με τους κινητήρες των Ape της εποχής εκείνης και προοριζόταν για γεωργικές εργασίες μικρής κλίμακας, με την Piaggio να το προωθεί ως τον ενδιάμεσο ανάμεσα σε μια φρέζα και σε ένα τρακτέρ κανονικού μεγέθους.
Το T111 έφερε στο πίσω μέρος του ένα άξονα που μετέδιδε κίνηση και υποδοχές για την προσαρμογή πληθώρας πρόσθετών εξαρτημάτων, από φρέζες και άροτρα, μέχρι θρυμματιστές κλαδιών και μικρά ψεκαστικά βυτία. Χρησιμοποιήθηκε κυρίως στην αμπελουργία και στην κηπουρική.
#7. Ορθοπεταλιά με Vespa!
Η αλλιώς πώς να πουλήσεις μια Vespa ως μοτοποδήλατο. Πολύ απλά, της βάζεις πετάλια! Η μοναδική αυτή έκδοση 50cc διατέθηκε αποκλειστικά στην αγορά της Γαλλίας το 1978, με την Piaggio να εκμεταλλεύεται ένα παραθυράκι της νομοθεσίας και να παίρνει ειδική έγκριση τύπου, που κατέτασσε το μοντέλο σε μια κατηγορία για την οποία ίσχυαν φοροαπαλλαγές. 
H προσαρμογή των πεταλιών βέβαια είχε ως αποτέλεσμα να αφαιρεθεί μεγάλο μέρος του δαπέδου από την συγκεκριμένη έκδοση, αλλά φανταζόμαστε ότι μια πολύ προσιτή Vespa το 1978 στην Γαλλία θα ήταν «Ου λαλά, Μανιφίκ και Τρε ζολί».
#8. H συμφωνία «κυρίων» με την Moto Guzzi
To 1950, η Moto Guzzi παρουσιάζει το Galetto, ένα μοντέλο που συνδύαζε στοιχεία μοτοσυκλετών και σκούτερ.
Έφερε τετράχρονο κινητήρα σε εκδόσεις 160, 175 και 192 κ.εκ., μεγάλης διαμέτρου τροχούς, ανεξάρτητο σύστημα ψαλιδιού και ανάρτησης και τριτάχυτο ή τετρατάχυτο κιβώτιο (διαβάστε εδώ).
Η ποδιά και οι πλατφόρμες για τα πόδια του οδηγού δημιουργούσαν μια άνετη και καλά προστατευμένη θέση οδήγησης, «θολώνοντας» τις διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στα σκούτερ και τις μοτοσυκλέτες.
Το Galletto σημείωσε καλές πωλήσεις, παρά το ότι ήταν πιο ακριβό σε σχέση με τις Vespa και η ιστορία θέλει την Piaggio να… απειλεί την Moto Guzzi με την παρουσίαση μοτοσυκλετών, προκειμένου να μην συνεχίσει την δραστηριοποίηση της στην κατηγορία.
Όπως λέγεται, οι δύο πλευρές κατέληξαν σε μια συμφωνία που προέβλεπε να μην ανακατεύεται η μια στις «δουλειές» της άλλης.
#9. Συνεχίζει μέχρι σήμερα να παράγει αεροσκάφη
Παλιά μου τέχνη κόσκινο λένε και ισχύει ακόμα και για την Piaggio, η οποία διατηρεί επίσης ένα τμήμα αεροναυπηγικής εντός του ομίλου (Piaggio Aerospace).
Η παραγωγή αφορά σε ένα πολιτικό αεροσκάφος με Turboprop μέσα ώσης, στην αμυντική βιομηχανία με μη επανδρωμένα και επανδρωμένα αεροσκάφη διαφόρων επιχειρησιακών ρόλων και στην κατασκευή Jet κινητήρων.
#10. Eίχε πειραματιστεί με «παπί», πριν από την Honda!
Mε ημερομηνία κατάθεσης 30 Σεπτεμβρίου 1955, η PIaggio είχε κατοχυρώσει τα σχέδια ενός δίτροχου, που δομικά τουλάχιστον, έχει πολύ μεγάλη συγγένεια με το Super Cub της Honda, του οποίου η παραγωγή άρχισε τρία χρόνια αργότερα, το 1958.
Το πρωτότυπο αυτό, που αποτέλεσε μέρος της συνεχούς αναζήτησης της Piaggio για νέες μορφές οικονομικής δίτροχης μετακίνησης, φέρει έναν μονοκόκ σκελετό από στραντζαριστή λαμαρίνα, με τα δύο τμήματά του (δεξί και αριστερό) να ενώνονται μεταξύ τους με πόντες ηλεκτροσυγκόλλησης. Η υλοποίηση της Piaggio αφορούσε βέβαια σε μοτοποδήλατο, με δίχρονο κινητήρα, αλλά όπως μπορείτε να δείτε και στη φωτογραφία, η ομοιότητα με την αρχετυπική δομή του παπιού είναι πολύ μεγάλη.
#11. Ως κατασκευάστρια σκούτερ, είναι… νέα
Πέραν των Vespa και των Ciao μοτοποδηλάτων, η Piaggio δραστηριοποιήθηκε σε μεγαλύτερο εύρος με τα μοντέρνας μορφής σκούτερ μόλις το 1989 και αυτό έγινε με το μοντέλο Sfera.
Ήταν το πρώτο δίτροχο στην ιστορία της Piaggio με ατσάλινο σωληνωτό σκελετό και κοστούμι κατασκευασμένο από πλαστικό, βάζοντας την εταιρία σε ένα παιχνίδι κατά μέτωπο ανταγωνισμού με άλλες κατασκευάστριες.
Mετά από 32 χρόνια και δεκάδες μοντέλα αυτής της φιλοσοφίας, η Piaggio αποτελεί μια από της ηγέτιδες δυνάμεις στον χώρο, με τις Vespa να συνεχίζουν ως ξεχωριστή μπράντα, έχοντας την μοναδικότητα του μονοκόκ σκελετού και του προνομίου να μην χαρακτηρίζονται ως σκούτερ, αλλά ως… Vespa.
Mια κατηγορία μόνες τους!
