Το μηδέν και το άπειρο
Η “επιχείρηση καθαρό μυαλό” που θα προσπαθήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε σήμερα είναι από τις δυσκολότερες μιας και μιλάμε για ένα… πανέξυπνο όργανο που υπερτροφοδοτείται μέρα-νύχτα από πληροφορίες και είναι σχεδόν αδύνατον να αδειάσει έστω και στιγμιαία. Μπορεί όμως να συγκεντρωθεί σε συγκεκριμένο θέμα, όπως η οδήγηση. Κείμενο: Βασίλης Αντζουλάτος, Φωτογραφίες: Kymco
Αν έχουμε συναισθηματικά προβλήματα, είμαστε άρρωστοι, θυμωμένοι, νυσταγμένοι, καταστρώνουμε σχέδια, προβληματισμένοι, γεμάτοι έγνοιες ή κουρασμένοι και πρέπει οδηγήσουμε μέχρι τη δουλειά μας με φορτωμένο μυαλό, τότε η μετακίνηση πιθανά να γίνει προβληματική και πρέπει να λάβουμε τα μέτρα μας.
Αν τα παραπάνω ισχύουν σε μεγάλο βαθμό, τότε ίσως να μην είναι σοφή επιλογή να οδηγήσουμε το σκούτερ ή τη μοτοσυκλέτα μας. Αν δεν υπάρχει αυτή η επιλογή, τότε μια λύση υπάρχει: πρέπει να οδηγήσουμε πολύ αργά για να είμαστε ασφαλείς.
Το θέμα είναι ότι όταν οδηγούμε δύο τροχούς πρέπει να έχουμε σχετικά καθαρό μυαλό, να αισθανόμαστε “ισορροπημένοι”, κι αν δεν έχουμε καλή, τότε να έχουμε τουλάχιστον αποδεκτή διάθεση.
Αλλιώς πολλαπλασιάζουμε τις πιθανότητες να κάνουμε λάθος και να έχουμε απρόβλεπτες συνέπειες.
Η οδήγηση δίτροχου, είτε είναι σκούτερ, είτε είναι μοτοσυκλέτα, είτε παπί δεν είναι παρέλαση, δεν είναι περίπατος σε ανθισμένο λιβάδι γεμάτο καλούς και φιλικούς συνανθρώπους. Αντίθετα είναι πόλεμος, είναι πέρασμα ναρκοπεδίου, είναι αγώνας επιβίωσης.
Δεν το ξέρεις – δεν το μπορείς
Αυτός που δεν γνωρίζει πως να χειρίζεται ένα δίτροχο επιβαρύνει τη θέση του διαρκώς και μάλιστα αμφίδρομα. Η ανικανότητα κατάλληλων χειρισμών φέρνει τα λάθη και ο αναποτελεσματικός χειρισμός, ζορίζει, ενοχλεί το μυαλό.
Το μυαλό με τη σειρά του δυσφορεί και αυτή η δυσφορία επηρεάζει τις αντιδράσεις μας, που γίνονται χειρότερες. Φαύλος κύκλος.
Αυτοί και εμείς
Ένας οδηγός αυτοκινήτου για να αποφύγει έναν κίνδυνο κάνει δυο κινήσεις, γυρνάει το τιμόνι και πατάει τα φρένα. Ένας αναβάτης αντίστοιχα για να αποφύγει έναν κίνδυνο κάνει πολύ περισσότερα και απαιτητικότερα: μετακινεί το σώμα του, βρίσκει ισορροπία και έλεγχο την ίδια στιγμή και φρενάρει κιόλας. Επαναλαμβάνουμε για άλλη μια φορά ότι όλα τα παραπάνω βελτιώνονται και ραφινάρονται μέσω της συστηματικής εξάσκησης.
Θα δεχθούμε σαν αξίωμα ότι ο δρόμος δεν μας ανήκει.
Θα δεχθούμε σαν αξίωμα ότι ο δρόμος ανήκει στα αυτοκίνητα.
Το τρίτο και σημαντικότερο αξίωμα που θα δεχτούμε είναι ότι σαν δικυκλιστές: κυκλοφορούμε ανάμεσά τους, είμαστε η μειοψηφία και μάλιστα αδύναμη μειοψηφία που έχει να χάσει πολλά περισσότερα “από τους άλλους” σε περίπτωση σύγκρουσης.
Έχουμε μικρότερο όγκο και είμαστε εκτεθειμένοι και η μεγαλύτερη μας άμυνα, η ασπίδα μας είναι – πέρα από τον εξοπλισμό μας – το μυαλό μας. Εκεί που οι άλλοι έχουν πολλά κιλά σίδερο και πλαστικό να τους προστατεύσει εμείς αντιπαραθέτουμε τη γνώση, την ταχυστροφία, τις οδηγικές ικανότητες, έτσι ώστε να μπορέσουμε να επιβιώσουμε σε ένα τόσο εχθρικό περιβάλλον.
Τυφλά σημεία, αδιαφορία, ασχετοσύνη και απροσεξία, “εγώ είμαι και κανείς άλλος” από πλευράς αυτοκινητιστών είναι λόγοι που μας κάνουν ακόμα πιο ευάλωτους.
Εμείς τους βλέπουμε στο δρόμο, αλλά το γεγονός ότι εμείς τους βλέπουμε δεν σημαίνει ότι και αυτοί κάνουν το ίδιο. Έχουμε αναφερθεί επανειλημμένα στο συγκεκριμένο θέμα, κι αυτό που ισχύει είναι ότι μπορεί να μας βλέπουν στο δρόμο, αλλά επειδή δεν μας αντιμετωπίζουν σαν απειλή, σαν “κάτι μεγαλύτερο και τρομακτικότερο” αυτών δεν μας υπολογίζουν, γινόμαστε “αόρατοι”.
Χαλαρά, υπό προϋποθέσεις
Θα χαζέψει το μάτι και το μυαλό αλλά όταν πρώτα βεβαιωθούμε ότι ο δρόμος είναι ασφαλής, έρημος, χωρίς διασταυρώσεις.
Διασταυρώσεις σημειώστε το. Να θυμάστε πάντα την “διασταύρωση” σαν το χειρότερο πράγμα που μπορεί να σταθεί στο δρόμο σας, σαν τον σατανά, τον εξαποδώ, βάλτε ότι θέλετε εσείς στο μυαλό σας. Είναι ο τόπος που πραγματοποιούνται τα περισσότερα ατυχήματα στις πόλεις όλου του κόσμου, όλα τα άλλα ακολουθούν.
Η προσοχή μας εντείνεται καθώς πλησιάζουμε διασταυρώσεις, κι άμα δεν υπάρχει ορατότητα τότε πρέπει να προσπαθήσουμε ακόμα πιο πολύ. Ελέγχουμε κάθε κομμάτι της διασταύρωσης καθώς πλησιάζουμε κι αν πλησιάζει αυτοκίνητο, ακόμα κι όταν έχουμε προτεραιότητα φυλαγόμαστε, είμαστε έτοιμοι για δράση και οδηγούμε αμυντικά. Αποφασισμένοι μεν, αμυντικά δε.
Ταξιδεύει το μάτι
Καθώς κινούμαστε πάνω στους αγαπημένους μας δυο τροχούς και αν διαδρομή μας είναι αξιόλογη πολλές φορές το μυαλό έχει την τάση να “ταξιδεύει” και η τεμπελιά αυτή ξεκινάει από την ομορφιά που αντικρίζουν τα μάτια μας. Μπορούμε να “ταξιδεύουμε” αλλά να είμαστε και σε επιφυλακή. Αντίθετα μέσα στην πόλη πρέπει να είμαστε μόνο σε επιφυλακή. Τι σημαίνει αυτό; Ας το κάνουμε λιανά.
Πρώτα εξερευνούμε με το μάτι όλα τα στοιχεία, τις παραμέτρους που έχουμε μπροστά μας, μετά τις βαθμολογούμε και τέλος παίρνουμε την απόφαση για το πως θα αντιδράσουμε. Άρα, συγκεκριμένα μιλάμε για:
Εξερεύνηση: Ψάχνουμε με το βλέμμα όλα τα “στοιχεία” του “προβλήματος” που ρίχνεται μπροστά μας, κάτι σαν video game, αλλά που είναι η πραγματική ζωή. Τα καταγράφουμε και προχωράμε.
Αξιολόγηση: Χωρίζουμε αυτά που βλέπουμε μπροστά μας σε κατηγορίες. Αφού έχουμε καταγράψει τα στοιχεία-περιπτώσεις τα καταχωρούμε σε ακίνδυνα, λιγότερο ακίνδυνα, επικίνδυνα ή δυνητικά επικίνδυνα. Όσον αφορά στο τελευταίο είναι οι πιθανοί κίνδυνοι που μπορούν να προκύψουν “από το πουθενά” όταν για παράδειγμα δεν υπάρχει ορατότητα.
Δράση: Αντιδρούμε σε κάθε κατάσταση διαφορετικά αναλόγως της περίστασης, από πλευράς χειρισμών του σκούτερ, μοτοσυκλέτας, παπιού, αλλά και με διαφορετική ταχύτητα. Αποφεύγουμε τον κίνδυνο χρησιμοποιώντας λιγότερο ή περισσότερο χρόνο. Αντίθετα η απόφαση για άμεση ή πιο αργή αντίδραση μας μπροστά στον κίνδυνο πρέπει να γίνει από το μυαλό το συντομότερο δυνατό.
Στο κομμάτι της δράσης υπεισέρχονται βεβαίως και οι οδηγικές ικανότητες του κάθε αναβάτη, που όσο περισσότερες και καλοδουλεμένες είναι τόσο το καλύτερο. Η αποφυγή-ελιγμός, επιβράδυνση ή ακινητοποίηση είναι η επόμενη μας κίνηση.
Θολό μυαλό
H οδήγηση μετά από κατανάλωση αλκοόλ είναι μια ακόμα περίπτωση που θολώνει το μυαλό και φυσικά επηρεάζει τις αντιδράσεις. Πολλά ατυχήματα όπως επίσης και πολλά θανατηφόρα ατυχήματα έχουν προκληθεί από το αλκοόλ, κάνοντας τη χαρούμενη βραδιά όσο πιο δυσάρεστη μπορεί να γίνει.
Το αλκοόλ σε μεγάλες ποσότητες, είτε αυτό λέγεται μπύρα, είτε κρασί, είτε σφηνάκια, είτε όλα αυτά ανακατεμένα αυξάνει τον χρόνο αντίδρασης του αναβάτη και δυσκολεύει τη λήψη αποφάσεων, κι έτσι γίνονται τα λάθη. Να πούμε κι άλλα; “Όταν πίνετε μην οδηγάτε, κι όταν οδηγάτε μην πίνετε”.
Και μην ξεχνάτε: Καθαρό μυαλό – αστραπές δεν φοβάται…
