Πας ταξίδι; Πιές νερό…
Αν σκοπεύετε να ταξιδέψετε με το σκούτερ ή τη μοτοσυκλέτα σας το καλοκαίρι, τότε καλό είναι να ρίξετε μια ματιά στους κανόνες και τις συμβουλές που ακολουθούν, που έχουν να κάνουν κυρίως με τα κατορθώματα του “βασιλιά ήλιου”. Κείμενο: Βασίλης Αντζουλάτος
Οδηγώ το καλοκαίρι, οδηγείς το καλοκαίρι, οδηγούμε το καλοκαίρι. Επίσης πολλοί από εμάς πηγαίνουν για διακοπές με το σκούτερ ή τη μοτοσυκλέτα τους. Το καλοκαίρι είναι από τις καλύτερες εποχές για να ταξιδέψει κάποιος πάνω σε δυο τροχούς, κι αυτό γιατί ο καιρός είναι καλός και η πρόσφυση της ασφάλτου βελτιώνεται σε σχέση με τις υπόλοιπες εποχές.
Πριν ξεκινήσεις το ταξίδι πρέπει να λάβεις υπόψη κάποιους παράγοντες και να προετοιμαστείς κατάλληλα, όπως για παράδειγμα να έχεις ελέγξει την πρόγνωση του καιρού στις περιοχές που θα διασχίσεις, γιατί οι θερμοκρασίες μπορεί να προβλέπονται εξοντωτικές και αυτό να προσδιορίσει την γενική προετοιμασία του εξοπλισμού αναβάτη ή αναβατών.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για αναβάτη και συνεπιβάτη είναι η αφυδάτωση που επηρεάζει σώμα και μυαλό. Όταν το ανθρώπινο σώμα εκτίθεται στον ήλιο προσπαθεί να ισορροπήσει την κατάσταση και αντιδρά στην αυξημένη θερμοκρασία μέσω της εφίδρωσης, τον ιδρώτα που εμφανίζεται στην επιφάνεια του δέρματος.
Με την εξάτμιση του νερού η θερμοκρασία του σώματος μειώνεται και έτσι εξισορροπείται η κατάσταση. Αυτά που χάνονται από το σώμα είναι νερό και ηλεκτρολύτες όπως για παράδειγμα νάτριο, το οποίο παρατηρούμε σε μορφή άσπρων κηλίδων, όταν τα ιδρωμένα ρούχα στεγνώσουν.
Όταν το επίπεδο του νερού στον οργανισμό μας έχει πέσει κάτω από ένα επίπεδο (το 1% του σωματικού βάρους μας) εμφανίζεται η δίψα, αλλά τότε είναι ήδη αργά.
Η αφυδάτωση κάνει το αίμα πιο πηχτό απ’ ότι συνήθως κι αυτό κάνει την καρδιά να χτυπάει ταχύτερα, έτσι ώστε να τροφοδοτεί περισσότερο αίμα που μεταφέρει μειωμένες ποσότητες οξυγόνου στο σώμα. Αυτό οδηγεί σε λαχάνιασμα αφού το σώμα προσπαθεί να αναπληρώσει το χαμένο οξυγόνο.
Τα συμπτώματα της θερμοπληξίας και της θερμοεξάντλησης που προκαλούνται από αφυδάτωση είναι: κούραση, ζαλάδα, πονοκέφαλος, μυϊκή αδυναμία, δυσφορία, κράμπες, αδυναμία συγκέντρωσης, οξυθυμία, και σε προχωρημένες καταστάσεις εμφανίζονται: λιποθυμία, εμετός, χαμηλή πίεση, αιμορραγία της μύτης, ταχυπαλμία, κ.λπ.
Εδώ κρατήστε ένα στοιχείο, ότι όλα τα παραπάνω, λίγο ή πολύ, μας κάνουν πιο επιρρεπής σε λάθη κάνοντάς μας να παίρνουμε λανθασμένες αποφάσεις ή να εμφανίζουμε καθυστερημένες αντιδράσεις, ανεπιθύμητες καταστάσεις όταν οδηγούμε σκούτερ ή μοτοσυκλέτα. Μέσα από τη γνώση για το πως αντιδρά το σώμα μας κάτω από υπερβολική ζέστη μπορούμε να αντιμετωπίσουμε καλύτερα το πρόβλημα.
Οι συμβουλές, των συμβουλών…
- Για να αποφεύγουμε η αφυδάτωση πρέπει να γίνεται τακτική ενυδάτωση. Στο ταξίδι είναι επιβεβλημένη η συχνή αναπλήρωση του χαμένου νερού, έτσι ώστε να διατηρούμε τη θερμοκρασία του σώματος σε κανονικά επίπεδα, όπως και τον όγκο του αίματος και την καρδιακή συχνότητα.
- Στο ταξίδι κάνουμε συχνές στάσεις για να πιούμε νερό, έτσι ώστε να μπορούμε να αντεπεξέλθουμε στις περιστάσεις. Οι πολλές στάσεις και οι διαρκείς ανεφοδιασμοί του σώματος με νερό γίνονται κάθε μία-μιάμιση ώρα ταξιδιού περίπου, με τη συχνότητα των στάσεων να εξαρτάται από τον άνθρωπο, τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες του. Αν το ταξίδι είναι λογικής διάρκειας 3-6 ωρών, το απλό νερό αρκεί. Αν το ταξίδι είναι μεγάλο (π.χ. 700+ χιλιόμετρα) τότε οι ανάγκες των αναβατών καλύπτονται καλύτερα με ένα ειδικό ποτό που περιέχει ηλεκτρολύτες, ειδικά σχεδιασμένο για αθλητές.
- Νερό πρέπει να πίνουμε διαρκώς: πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το ταξίδι.
- Στη θερμοεξάντληση και τη θερμοπληξία ανεβαίνει η θερμοκρασία του σώματος και το άτομο πρέπει να κάνει μπάνιο με κρύο νερό, να ξεκουραστεί σε σκιά και να λάβει μεγάλες ποσότητες υγρών, αλατιού (10-12 γραμμάρια) και ηλεκτρολυτών.
- Για να αποφύγουμε τα εγκαύματα του δέρματος φοράμε μακριά ρούχα που καλύπτουν χέρια και πόδια, αλλά και γάντια και μπουφάν. Αν υποθέσουμε ότι κάποιο τμήμα του σώματος μένει εκτεθειμένο στον ήλιο για πολλή ώρα, τότε θα αντιμετωπίσει πρόβλημα και σίγουρα θα πρέπει να καλύπτεται επανειλημμένα με αντηλιακή κρέμα. Φανταστείτε ότι η δύναμη του ήλιου είναι τέτοια που διαπερνά ακόμα και τα ελαφρά υφάσματα, οπότε μην νομίζετε ότι ένα μπλουζάκι, πουκάμισο ή παντελόνι από λεπτό ύφασμα σας προστατεύουν από τις υπεριώδεις ακτίνες.
- Ιδανικά φοράμε ειδικά σχεδιασμένο μπουφάν μοτοσυκλέτας για καλοκαιρινή χρήση με εξαερισμό. Οι περισσότεροι – ακόμα και γνώστες – παραξενεύονται όταν βλέπουν κάποιον να φοράει μπουφάν το καλοκαίρι… γιατί ίσως δεν γνωρίζουν την αλήθεια. Νομίζουν ότι αυτός που φοράει μπουφάν καλοκαιριάτικα (εκτός από τρελός) ζεσταίνεται όταν οδηγεί. Η διαδικασία είναι η εξής: το σώμα ιδρώνει και ο αέρας που διαπερνά το μπουφάν κρυώνει το δέρμα του αναβάτη. Για του λόγου το αληθές βρέξτε ένα μπλουζάκι, φορέστε το και κάντε μια βόλτα, απολαμβάνοντας μια πρωτόγνωρη δροσιά, έστω μέχρι να στεγνώσει… Αν δεν έχουμε τη δυνατότητα να αγοράσουμε καλοκαιρινό μπουφάν μοτοσυκλέτας τότε χρησιμοποιούμε υφασμάτινο, αρκεί να έχει καλή εφαρμογή στο σώμα και να διαθέτει όσο το δυνατό πιο χοντρό ύφασμα, έτσι ώστε να μας προστατεύσει έστω και οριακά σε περίπτωση πτώσης.
- Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι βγάζοντας το κράνος δροσίζονται, κι έτσι διανύουν μικρές ή μεγαλύτερες διαδρομές, χωρίς κράνος, με μαντήλια ή καπέλα στο κεφάλι. Περιττό να πούμε ότι η ζωτικής σημασίας προστασία του κεφαλιού από χτυπήματα πηγαίνει… περίπατο (για να μην πούμε κάτι πιο χοντρό), ενώ το δέρμα του κεφαλιού ξεραίνεται διαρκώς από τον αέρα.
- Φυσικά η λύση για το κεφάλι που ζεσταίνεται είναι ένα κράνος με καλό εξαερισμό, που επιτρέπει στον αέρα να κυκλοφορεί γύρω από το κρανίο του αναβάτη και εξατμίζει επαρκώς τον ιδρώτα. Μια καλή λύση για κοντινές διαδρομές είναι τα ανοικτά κράνη, τύπου jet με εξαερισμό, ενώ τα καλύτερα κράνη για ταξίδια είναι τα ανοιγόμενα, flip-up που διαθέτουν σαγόνι που ανοίγει-ανεβαίνει και συνδυάζουν την ασφάλεια του φουλφέις κράνους (όταν είναι ασφαλισμένο το σαγόνι) με τον εξαερισμό και την ορατότητα του κράνους jet όταν το σαγόνι είναι ανεβασμένο.
- Ένα καλό, παλιό κόλπο για την καλοκαιρινή οδήγηση με υψηλές θερμοκρασίες είναι πριν ξεκινήσουμε να βρέχουμε το εσωτερικό του κράνους και μετά να το φοράμε, κάτι που προσφέρει δροσιά για κάμποση ώρα, μέχρι να εξατμιστεί το νερό.
- Επίσης χρησιμοποιούμε οπωσδήποτε γάντια – ακόμα και τύπου μοτοκρός που παρέχουν έστω κάποια προστασία – και αν μπορούμε μποτάκια για καλοκαιρινή χρήση. Αν δεν έχουμε τέτοια δυνατότητα προσπαθούμε να βρούμε οποιαδήποτε μποτάκια – έστω και για μπάσκετ π.χ. – που να προσφέρουν κάποια στήριξη στους αστραγάλους.
- Ένα ελαφρύ, προσεγμένο-ισορροπημένο γεύμα πριν το ταξίδι είναι το ζητούμενο. Μπύρα, αλκοόλ, καφές, τσάι και αναψυκτικά που περιέχουν καφεΐνη προκαλούν διούρηση και απαιτούν μεγάλες ποσότητες νερού για να επεξεργαστούν από τον οργανισμό. Το ίδιο ισχύει και για τα γλυκά, τροφές και ποτά που περιέχουν ζάχαρη. Μέσω του ιδρώτα και των ούρων υπάρχει απώλεια νατρίου και χλωρίου – και σε μικρότερες ποσότητες καλίου και μαγνησίου.
- Παρατήρησε τον εαυτό σου, για σημάδια κούρασης από ζέστη και για αφυδάτωση. Όταν το σώμα έχει πρόβλημα μας ειδοποιεί πάντοτε. Μυς που αρχίζουν να πονούν, βλέμμα που θολώνει, μικρο-πονοκέφαλος και βαρύ κεφάλι, πολύς ιδρώτας είναι μερικά από τα συμπτώματα. Έχει έρθει η ώρα να σταματήσεις να οδηγείς και να πιεις πολύ νερό, να φας ελαφρά, να αποφύγεις το αλκοόλ και τον καφέ και να ξεκουραστείς. Μην αγνοείς τα συμπτώματα και σταμάτα αμέσως το ταξίδι για να ξεκουραστείς.
- Μην ξεχνάτε, όσο υπερβολικά, ενοχλητικά ή ακόμα κι “εξωγήινα” ακούγονται για κάποιους τα παραπάνω, εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να τα αναφέρουμε και να ενημερώσουμε τους αναγνώστες μας.