Είμαστε “αόρατοι” στο δρόμο, πάρτε το απόφαση
Δεν είναι αλήθεια ότι εμάς που οδηγούμε δύο τροχούς στο δρόμο οι οδηγοί αυτοκινήτων “δεν μας βλέπουν”, αλλά ότι μας βλέπουν και αδιαφορούν. Ρίχνουμε μια ματιά στις στατιστικές και τα γεγονότα και ρυθμίζουμε ανάλογα τη συμπεριφορά μας στο δρόμο έτσι ώστε να επιβιώσουμε… Κείμενο: Βασίλης Αντζουλάτος
Θυμάστε μήπως την τελευταία φορά που διαβάσατε στις “Συμβουλές” του Scooternet μια παράγραφο που μίλαγε για το αυτονόητο ότι “δεν είσαι το επίκεντρο του δρόμου”; ε λοιπόν θα ξανα-ματα-ασχοληθούμε με το θέμα γιατί το θεωρούμε πολύ σημαντικό.
Δεν έχει σημασία το τι πιστεύουμε εμείς, αλλά πως μας βλέπουν όλοι οι υπόλοιποι στο δρόμο (οι εχθροί μας) οι οποίοι παρεμπιπτόντως αποτελούν την μεγαλύτερη απειλή για την σωματική μας ακεραιότητα… διαρκώς. Για την ακρίβεια σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε με το πως “δεν μας βλέπουν” οι οδηγοί αυτοκινήτων συνειδητά, γιατί στην πραγματικότητα… αδιαφορούν.
Κάπου λοιπόν μέσα στο άρθρο που είχαμε δημοσιεύσει στο παρελθόν (πατήστε ΕΔΩ για να το διαβάσετε) γράφαμε: “Μην έχετε σε κανέναν εμπιστοσύνη, να τους φοβάστε όλους και να τους θεωρείτε ικανούς να κάνουν το πιο αδιανόητο κόλπο, χειρισμό ή ακροβατικό που μπορεί να βάλει ο νους σας”, κι αυτό είναι γνωστό σε κάποιον που κυκλοφορεί χρόνια στο δρόμο και έχει δει τα πιο “κουφά”, ανεκδιήγητα πράγματα να συμβαίνουν μπροστά στα μάτια του”. Δεν αρκεί όμως μια πρόταση για να μας κάνει να οδηγούμε με ασφάλεια στο δρόμο.
Αναμμένα φώτα, σωστή τοποθέτηση, διαρκής έλεγχος στους καθρέφτες και βασικά εγρήγορση είναι μερικά από τα “κόλπα” που κάνουμε όταν οδηγούμε δυο τροχούς
Η δικαιολογία “συγγνώμη φίλε δεν σε είδα” είναι πολύ συνηθισμένη στον πολιτισμένο κόσμο που λέγεται μετά από λάθος χειρισμό οδηγού αυτοκινήτου σε διασταύρωση με “Stop”. Στην Ελλάδα η συγγνώμη γενικώς σπανίζει. Το πιθανότερο είναι ο/η οδηγός, παρότι φταίει, να μη γυρίσει να σας κοιτάξει ή ακόμα και να σας επιτεθεί φραστικά.
Είναι διάχυτη η περιφρόνηση προς τους μοτοσυκλετιστές, σκουτερίστες, δικυκλιστές. Στους ελληνικούς δρόμους κυριαρχεί ένας ιδιότυπος ρατσισμός για όποιον καβαλάει δύο τροχούς. Σε ένα μεγάλο ποσοστό ατυχημάτων και καθημερινών συμβάντων, δεν είναι ότι δεν μας βλέπουν οι οδηγοί αυτοκινήτων, αντιθέτως μας βλέπουν αλλά μας “γράφουν”, μας θεωρούν κατώτερους.
Μιας και πιστεύουν ότι είμαστε πιο αδύναμοι από αυτούς και σε περίπτωση σύγκρουσης εμείς θα έχουμε το μεγαλύτερο πρόβλημα (σωστό αυτό ε;) είναι πεπεισμένοι ότι εμείς πρέπει να υποχωρήσουμε και να τους αφήσουμε να περάσουν… ακόμα κι αν κινούμαστε σε λεωφόρο κι αυτοί βγαίνουν από δρόμο που έχει Stop.
Σύμφωνα με έρευνες του Υπουργείου Συγκοινωνιών της Μ. Βρετανίας στο ένα στα τέσσερα ατυχήματα το “δεν σε είδα” αναφέρεται σαν κυριότερη δικαιολογία. Για την Ελλάδα τ ξέρουμε άλλα πράγματα, κι ας μην έχουμε κάνει επίσημη στατιστική, ισχύουν τα “εσύ έφταιγες” ή το “έτρεχες τόσο που δεν σε είδα”! Τους έχουμε ακούσει να το αναφέρουν επανειλημμένα και μάλιστα ακόμα και σε δικαστήρια. Γιατί στα δικά μας μέρη μια, δυο και τρεις ψευδορκίες δεν είναι τίποτε μπροστά στην παραδοχή ενός λάθους του “αλάνθαστου οδηγού” και την αύξηση των ασφαλίστρων του αυτοκίνητου τους.
Η έρευνα στην Μ. Βρετανία λέει λοιπόν ότι οι οδηγοί βλέπουν υποσυνείδητα το σκούτερ ή τη μοτοσυκλέτα που πλησιάζει, αλλά η πληροφορία δεν μεταφέρεται στο συνειδητό, αφού το μυαλό δεν αντιλαμβάνεται απειλή, κι έτσι συνεχίζει να κάνει αυτό που κάνει.
Ένας άλλος τρόπος για δικαιολογηθεί το, εξαιρετικά επικίνδυνο για εμάς, σύμπτωμα είναι ότι οι οδηγοί δεν περιμένουν να δουν ένα στο δρόμο δίτροχο κι έτσι το περιφρονούν ακόμα κι αν ο χρήστης φοράει ρούχα με έντονα χρώματα ή έχει αναμμένα τα φώτα.
Tα ρούχα με έντονα χρώματα μας κάνουν ορατούς τη νύχτα. Τα σκουρόχρωμα (βλ. φωτό) όχι
Είναι πάμπολλα τα ατυχήματα που συμβαίνουν σε διασταυρώσεις, αλλαγές λωρίδας κ.λπ. που οι οδηγοί αυτοκινήτων έχουν το φταίξιμο, με τα αποτελέσματα πανεπιστημιακών ερευνών (στο Nottingham University) να είναι, αν μη τι άλλο, συγκλονιστικά. Μέσω τεχνολογίας αιχμής και ειδικές κάμερες που παρακολουθούν την κίνηση των ματιών δείχνοντας ακριβώς που πέφτει το βλέμμα του οδηγού και σε ποια χρονική στιγμή.
Μέσα από την γνωστική ψυχολογία αποκαλύπτεται η σχέση μεταξύ οπτικού ερεθίσματος και ικανοτήτων. Ένας/μία οδηγός μπορεί να περιμένει στη διασταύρωση να κοιτάζει τον μοτοσυκλετιστή που πλησιάζει και να αποτύχει να τον “δει” προκαλώντας ατύχημα. Εκεί είναι που μπαίνουν οι δικαιολογίες “δεν σε είδα” ή “έτρεχες και γι’ αυτό δεν σε είδα”, “ήρθε σαν βολίδα”, κ.λπ.
Υπάρχει ένα πειραματικό βίντεο που φτιάχτηκε από μια ομάδα Αμερικανών φοιτητών και ζητούν από τον θεατή να μετρήσουν πόσες φορές θα πασάρει μια ομάδα ντυμένη με άσπρα, με ακόμα μια ομάδα ντυμένη με μαύρα κάνει πάσες μεταξύ τους. Το βλέμμα απασχολείται μαζί με το μυαλό για να μετρήσει τις πάσες που δεν βλέπει τον άνθρωπο με κουστούμι γορίλα που μπαίνει στο πλάνο και χαιρετάει.Οι περισσότεροι θεατές μόνο όταν είδαν το βίντεο για δεύτερη φορά παρατήρησαν τον γορίλα στη μέση της εικόνας!
Η παραπάνω “τύφλωση” ισχύει και για τους οδηγούς αυτοκινήτων: σταματημένοι στη διασταύρωση κοιτούν δεξιά-αριστερά ψάχνοντας για “κάτι” που αντιλαμβάνονται σαν απειλητικό, ένα άλλο αυτοκίνητο, ένα βανάκι, ένα φορτηγό, ένα πούλμαν.
Τα μικρότερα σε μέγεθος δεν θέλουν καν να τα παρατηρήσουν αφού στη μάχη της σύγκρουσης θα τα κερδίσουν, κι έτσι τα περιφρονούν συνειδητά. Το σύνδρομο αυτό παρατηρείται μάλιστα εντονότερα σε ιδιοκτήτες πολυτελών μεγάλων αυτοκινήτων και ονομάζεται στην καθομιλουμένη “σύνδρομο του τζιπ”.
Μεγάλη επιφάνεια μπροστά σημαίνει πιο διακριτό δίκυκλο
Τώρα, αυτό που έχουμε να κάνουμε εμείς είναι καταρχήν να γνωρίζουμε τη συμπεριφορά αυτών που μας περιτριγυρίζουν ώστε να μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε κατάλληλα.
- Να γνωρίζουμε που είναι οι τυφλές γωνίες του κάθε οχήματος.
- Πρέπει να βλέπουμε καθρέφτη αυτοκινήτου δεξί ή αριστερό και μέσα σε αυτόν το κεφάλι του οδηγού… αν υποθέσουμε ότι κοιτάζει εμάς
- Να γινόμαστε φανεροί με κάθε τρόπο, τα έχουμε ξαναγράψει αυτά, με φώτα, κόρνα, ανοιχτά χρώματα ρούχων κ.λπ.
- Να στεκόμαστε σε σημεία του δρόμου που κάνουν την παρουσία μας αισθητή, ακόμα και στο κέντρο της λωρίδας που οδηγούμε.
- Τα μικρά μηχανάκια και σκούτερ έχουν ακόμα μικρότερο εκτοπισμά και όγκο από μπροστά και έτσι είναι ακόμα πιο πολύ άξια περιφρόνησης από τους αυτοκινητιστές.
- Μείνετε λίγο παραπάνω στο οπτικό πεδίο του καθρέφτη του αυτοκινητιστή για να βεβαιωθείτε ότι σας είδε.
- Κορνάρετε αν είναι ανάγκη ή αν έχετε αμφιβολία ή γκαζώστε λίγο για να κάνετε θόρυβο.
- Μην αλλάζετε λωρίδες ανάμεσα σε ογκώδη οχήματα γιατί σας κρύβουν ακόμα περισσότερο.
- Καθώς σταματάτε για το κόκκινο φανάρι μην σταματάτε στη μέση της λωρίδας, αλλά καλύτερα στη δεξιά της άκρη δίνοντας χώρο στους επικίνδυνους ή βιαστικούς οδηγούς αν κάνουν λάθος στο φρενάρισμα να φρενάρουν στο πλάι σας.
Όσον αφορά στο ρουχισμό, στη Ν. Ζηλανδία μελέτη υπέδειξε ότι οι αναβάτες που φορούσαν ρούχα με φωτεινά χρώματα είχαν 37% λιγότερο ρίσκο από άλλους αναβάτες, αυτοί που φορούσαν άσπρα κράνη είχαν 24% λιγότερο ρίσκο από αυτούς που φορούσαν μαύρα (πάει το image…).
Στην Ευρώπη ετοιμάζονται να φορέσουν σε κάθε έναν που κυκλοφορεί μπουφάν κίτρινο καναρινί που φωσφορίζει. Θα είναι μια ακόμα εκδίκηση-τιμωρία από τους κακόψυχους-γραφειοκράτες-αυτοκινητάδες σε όλους αυτούς που τολμούν και συνεχίζουν να καβαλούν δυο τροχούς… Προσέξτε όμως μια λεπτομέρεια, κι αυτό γιατί το διοικητήριο της ευρωπαϊκής ένωσης ετοιμάζει να μας φορέσει κίτρινα φλουο μπουφάν υποχρεωτικά στο δρόμο, τα φωτεινά ρούχα που φωσφορίζουν τη νύχτα δεν είναι διακριτά όταν υπάρχει έντονο φως στο περιβάλλον (βλ. Ελλάδα κατά τη διάρκεια της μέρας!) αλλά μόνο όταν το φως είναι χαμηλό.
Σαν επίλογο στο παραπάνω άρθρο που ακροβατεί μεταξύ συμβουλών, ρεπορτάζ, άποψης του γράφοντος και καταγραφή της πείρας ετών οδήγησης σε αντίξοες ελληνικές συνθήκες αυτό που θα θυμάστε είναι ότι:
- Για τους αυτοκινητηστές είμαστε ανύπαρκτοι
- Από την στιγμή που δεν μας φοβούνται μας αγνοούν
- Όταν ξεχνιέστε και νομίζετε ότι είστε ορατοί στο δρόμο θα θυμάστε το μηρμύγκι και τον ελέφαντα. Α, ναι εσείς είστε το μηρμύγκι έτσι… Άντε και καλές και ασφαλείς βόλτες, τα μάτια σας τετρακόσια, φυλαχτείτε... Β.Α.
(ΥΓ. για επιδόρπιο δείτε ένα πανέξυπνο βιντεάκι με ωραίο τέλος… για να πάψουν οι δικαιολογίες του τύπου “σόρι φίλε δε σε είδα”)
